________________
રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સંદેશ”
૧૪૭ મોક્ષના તલસાટ વગર જીવનમાં જે પુણ્યબળે શક્તિઓ પ્રાપ્ત થઈ જાય તો તે મારકણી બને છે. આવા તલસાટ વિહોણા આત્મા પાસે પ્રચ૭ વિદ્વત્તા હોય કે સુન્દર રૂપ હોય, અથવા પ્રભાવક પ્રવચન શક્તિ હોય, બળવાન શરીર હોય, સત્તાનું સિંહાસન હોય, કે શ્રીમન્નાઈનું પુણ્ય હોય તો તે શક્તિઓ તેનું પતન જ કરે. આવી શક્તિઓથી તેનો નાશ જ થાય. સાધના વિના માત્ર પુણ્યકર્મના જોર ઉપર મેળવી લીધેલી શક્તિઓ પ્રસિદ્ધિની સાથોસાથ પતનની બક્ષિસ આપે છે.
પૂર્વના પુણ્યના જે કદાચ લખલૂટ લક્ષ્મી મળી ગઈ હોય તો પણ જે ત્યાં મોક્ષનો તલસાટ ન હોય તો એ જ લક્ષ્મી તે માણસનું ગળું પીસી નાંખનારી બને છે. તેને આધ્યાત્મિક દષ્ટિએ મારી નાંખે છે. મોક્ષ-તલસાટ વિહોણા પ્રચારકો Flashજેવા
મોક્ષના તલસાટ વગરના કહેવાતા સથ્રહસ્થો કે ત્યાગી સાધુઓ જે અંતરંગ રીતે પતિત થઈ જાય તો તેમાં કશી નવાઈ નથી. એવા પ્રચારકો જગતનું ઉત્થાન કરવા માટે શી રીતે સમર્થ બની શકશે? એમની પાસે પુણ્યનું જોર હોય તો ક્યારેક એમ લાગે કે હજારો માણસો એમની પાસે આવે છે અને એમને સાંભળે છે પણ આ બધું એક Flash–ચમકારા જેવું હોય છે. ઘડીભર એની અંજામણમાં લોકો અંજાઈ જતા હોય; એના દ્વારા ઘણું માણસ ઊંચે ચઢી જતા હોય એમ લાગે પણ આ બધું કામચલાઉ જ સાબિત થતું હોય છે.
એક ત્યાગીને પતન આ જગતનાં મોટા ધરતીકંપ કરતાં પણ વધુ ભયંકર હોનારત સર્જે છે. જે હજારો લોકો એમનાથી ધર્મ પામ્યા હોય છે એમના અન્તરની આધ્યાત્મિક ભૂમિઓમાં કડાકા બોલાય છે. અને ઘણી વાર એવા અર્ધદગ્ધ આત્માઓ બિચારા ધર્મતત્વથી હજારો ગાઉ દૂર ભાગી છૂટતા હોય છે. સાધુત્વ પાલન, મોક્ષાર્થિવ વિના અસંભવિત
સાધુ બનતાં પહેલા સો સો વાર વિચાર કરજે. આત્મામાં પરિપકવ વૈરાગ્ય કેળવજે અને સાધુ બન્યા બાદ એને બરાબર પાળી જાણજો. આવું સાધુપણાનું ઉત્તમ પાલન મોક્ષને પામવાના તીવ્ર તલસાટ વગર સંભવિત જ નથી.
જેના અન્તરમાં મોક્ષનું અર્થિપણું આવી જાય છે એને બાહ્ય ભૌતિક સુખો અને આંતરિક સિદ્ધિઓની આસક્તિ રહેતી નથી. સંન્યાસીને આઠ મહાસિદ્ધિ = આઠ કાંકરા
એક મોટા સન્યાસી પાસે એક યુવક સન્યાસ સ્વીકારવા આવ્યો. ગુરુએ યુવકને સંન્યાસ આપ્યો. કેટલાક વર્ષ બાદ ગુરુને કેન્સરને ભયંકર વ્યાધિ થઈ ગયો.