________________
ધોધ-ગ્રંથમાળા
: ૪૬ :
- પુષ્પ
સ્પષ્ટ વિભાગે ન હોય તે ચેતનમય આત્મા અને જડરૂપ કમ એમ એ ભિન્ન વસ્તુ સંભવી શકે નહિ. અને જો ચેતનમય આત્મા અને જરૂપ કર્મ એમ બે ભિન્ન વસ્તુ સભવી શકે નહિ તે પુણ્ય, પાપ, આશ્રવ, સંવર, અંધ, નિરા અને મોક્ષ પણ કેવી રીતે સંભવી શકે ? કારણ કે પુણ્ય એ શુભ કર્મ છે અને પાપ એ અશુભ કર્મ છે; આશ્રવ એ કર્મનું આવવાપણુ' છે અને સંવર એ કર્મનુ અટકવાપણુ` છે; અધ કર્મનું આત્મા સાથે જોડાવાપણું' છે અને નિર્જરા એ કર્મનું આત્મામાંથી ખરવાપણું છે. તે જ રીતે માક્ષ એ આત્માના કર્મના બંધનમાંથી સંપૂર્ણ છૂટકારા છે. એટલે આત્મા અને કમને સ્પષ્ટ રીતે ભિન્ન માન્યા સિવાય આમાંની કોઈ વાત સંભવતી નથી અને તે બધી વસ્તુઓ પ્રત્યક્ષ રીતે અનુભવી શકાય છે એટલે આત્મા અને કમ એ એ ભિન્ન વસ્તુઓ છે, જીવ અને અજીવ એ જુદાં જુદાં તત્ત્વા છે.
આ વિશ્વમાં કેટલાક સાધનસપન્ન અને સુખી દેખાય છે તથા કેટલાક સાધનહીન અને દુઃખી રૃખાય છે. આ ભેદ્દ કર્મના શુભાશુભપણાને લઈને થાય છે એટલે પુણ્ય પણ છે, પુણ્યä પણ છે તથા પાપ પણ છે અને પાપફ્સ પણ છે. ‘પૂરાના અંજામ પૂરા' અને ‘સારાનું પરિણામ સારું' એ નિત્ય અનુભવની વાત છે, એટલે પુણ્યમાં પ્રવૃત્ત થવુ અને પાપના પરિહાર કરવા એ જ મારા માટે ઈષ્ટ છે. હવેથી હું અને તેટલાં પુણ્યનાં કામેા કરીશ, પુણ્યની અનુમાદના કરીશ; પણ પાપનાં કામેા નહિ કરું તેમજ પાપી કામેાને ઉત્તેજન પણ નહિ આપું.
