________________
સાતપુ་:
: ૪૫ :
શ્રદ્ધા અને શિ
“ ૪ શ્રદ્ધા, ૩ લિંગ, ૧૦ વિનય, ૩ શુદ્ધિ, પ ણુ, ૮ પ્રભાવના, ૫ ભૂષણ, ૫ લક્ષણુ, ૬ યતના, ૬ આગાર, ૬ ભાવના, અને ૬ સ્થાન એ શુદ્ધ સમ્યક્ત્વના ૬૭ ભેદો છે. ’’ ‘ આલ, ‘ભેદ ’ અને ‘ અંગ' એક જ વસ્તુ છે. તેના વિચાર અહીં અનુક્રમે કરીશું.
૧૯. શ્રદ્દાનાં ચાર અગા.
"
શુદ્ધ સમ્યક્ત્વ શ્રદ્ધારૂપ છે એટલે પહેલા વિચાર શ્રદ્ધાને કરવામાં આવ્યે છે. તેના મેલે ચાર છે. તે આ રીતે " परमत्थसंथवो खलु, सुमुणियपरमत्थज इजणनिसेवा । वावन्नकुदिट्ठीण य, वज्जणमिह चउह सद्दहणं ॥ "
“ પરમાર્થ સ ંસ્તવ, પરમાર્થને જાણનાર મુનિઓની સેવા, વ્યાપન્નદની અને કુદૃષ્ટિના ત્યાગ એ ચાર શ્રદ્ધાનાં અગે છે.”
પરમાર્થ સંસ્તવ એટલે પરમરહસ્યને પરિચય-તત્ત્વની વિચારણા, તત્ત્વ શબ્દથી અહીં (૧) જીવ (૨) અજીવ (૩) પુણ્ય (૪) પાપ (૫) આશ્રવ (૬) સંવર (૭) અંધ (૮) નિર્જરા અને (૯) મેાક્ષ એ નવ તત્ત્વા સમજવાનાં છે તે સંબંધી શ્રદ્ધાવ ́ત આત્મા આ રીતે વિચારણા કરે. જે ચેતનવાળા છે, તે જીવ છે અને અચેતન છે તે અજીવ અથવા જે ઉપયાગવત છે તે જીવ છે અને ઉપયોગથી રહિત તે અજીવ છે. જીવ અને અજીવ એ સ્પષ્ટ રીતે જુદા છે પણ એક નથી. કેટલાક કહે છે તેમ આ વિશ્વ માત્ર એક જ ચૈતન્ય સત્તારૂપ છે તેમ નથી, પણ તેમાં ચેતન અને જડ એવા ખે