________________
ઉપકારક ત્યાગ
ધર્મક્રિયાનું મહત્વ :
એક ધર્મ કિયામાં જ એ સામર્થ્ય છે કે, તે બંધાએલાં કમેને. વિપાકેદય નહિ થવા દેતાં, તેને પ્રદેશદયથી ખેરવી નાખે છે. અર્થાત કર્મ–ફળને અનુભવ સુખ–દુઃખ કે રાગદ્વેષાદિરૂપે નહિ થવા દેતાં (પ્રદેશદયથી તેને ભેગવટો કરાવી) આત્મપ્રદેશ ઉપરની તેની સત્તા નાબૂદ કરી શકે છે.
ધર્મક્રિયાનું અનુપમ આ મહત્ત્વ જાણ્યા પછી, કર્યો એ મૂર્ખ આત્મા હોય કે જે આ શુભ કર્મબંધને હટાવનાર અને શુભ કર્મ બંધને અપાવનાર અથવા શુભ-અશુભ ઉભય પ્રકારનાં કર્મોની સત્તામાંથી આત્માને મુક્ત કરાવનાર એ ધર્મક્રિયા અને તેને દર્શાવનારા મહાન શાસનની આરાધના પ્રત્યે આદરવાળે ન બને ? - શ્રી જેનશાસને દર્શાવેલા આરાધનાના માર્ગની આ જ એક વાસ્તવિક મહત્તા છે. તેણે બતાવેલાં પ્રત્યેક અનુષ્ઠાને અને ફરમાવેલી પ્રત્યેક આજ્ઞાઓ આત્માને નવા (અશુભ) કર્મબંધથી રેકે છે અને પૂર્વબદ્ધ કર્મથી છોડાવે છે. શ્રી જૈનશાસને દર્શાવેલા આ તત્વની મહત્તા સમજનારા મહાપુરુષ ફરમાવે છે કે
આ કમાણા તે, વાચો . આવઃ સર્વથા હેર, ૩ સંવર: .
आश्रयो भवहेतुः स्यात्, संवरो मोक्षकारणम् । इतीयमाईती मुष्टि,-रन्यदस्याः प्रपञ्चनम् ।। હે પ્રભે! સદાકાળ તારી આજ્ઞા હેય અને ઉપાદેયને વિષમ કરનારી છે અને તે એ છે કે, આશ્રવ એ સર્વથા હેય છે અને સંવર એ સર્વથા ઉપાદેય છે! આવ એ સંસારને હેતુ છે, અને સંવર એ મેક્ષનું કારણ છે. એ શ્રી અરિહંતની મુષ્ટિ યા શ્રી. જિનારાનું સ્વસ્થ છે. બીજું સઘળું એ, (રહસ્યને જ વિસ્તાર છે ..3
આ. ૪
