________________
આણકના માર્ગ જૈનસમાજની નિર્માલ્યતા યા નિર્ધનતાના કારણ તરીકે તેના ઉત્તમ કેટિના આચારે કે ઉપદેશને કલ્પવા તે કેવળ બુદ્ધિહીનતાનું જ કાર્ય છે. એટલું જ નહિ પણ એ કલ્પનાની પાછળ ત્યાગ યાને - ત્યાગના ઉપદેશક ધર્મ પ્રત્યે ભારેભાર અરુચિ ઊભરાઈ રહેલી છે.
ધર્મની ખાતર છેડે પણ ત્યાગ આજે માનવીને અકારો થઈ પડયો છે. પણ એ વાત ધ્યાનમાં રાખી લેવી જોઈએ કે જ્યાં સુધી મનુષ્યની એ કટ્ટર સ્વાર્થવૃત્તિ ઉપર છેડે પણ અંકુશ નહિ આવે, - ત્યાં સુધી તેનાથી બીજાં પ્રાણીઓ કરતાં અધિક અનર્થો જગતમાં થવાના જ.
કાર્ય-કારણને અબાધિત નિયમ:
જીવન-જરૂરિયાતની બે વસ્તુઓ, ભજન અને વ્યાપાર, તેના ઉપર શ્રી જૈનશાસને દર્શાવેલો અંકુશ એ કેટલો ઉપકારક છે અને એનું આચરણ આજે પણ કેઈ પણ જાતની અહિક આકાંક્ષા વિના શુદ્ધ રીતે થઈ શકે છે તેમજ થઈ રહ્યું છે, એ વાત લક્ષ્યમાં આવ્યા પછી
શ્રી જૈનશાસને દર્શાવેલ માર્ગ એ અશક્ય આચારવાળે છે એટલા માટે એને કેઈ આચરતું નથી.” એમ કહેવાની હામ કેઈ પણ ભીડી - શકશે નહિ.
શ્રી જૈનશાસને દર્શાવેલ માર્ગ અશક્ય આચારવાળે પણ નથી અને બિનજરૂરી પણ નથી. પરંતુ એનું આચરણ માનવજાતને અનેક પ્રકારના પારમાર્થિક લાભ આપવા ઉપરાંત આ લોકના અનર્થોથી પણ અચાવી લેનાર છે.
તેવા ઉત્તમ આચાર પત્યે પણ અરુચિનું કારણ, કાં તે અજ્ઞાનતા છે અને કાં તે ધર્મરુચિને અભાવ છે. એ ધર્મરુચિના અભાવને કારણે "જ, આજે જેનકુળમાં જન્મવા જેટલું પુણ્ય લઈને આવેલા પુણ્યવાન આત્માઓ પણ, પિતાના સર્વશ્રેષ્ઠ આચારથી ભ્રષ્ટ થતા જાય છે.
ધર્મરુચિ જાગૃત કરવા માટે પગલિક–ઈષ્ટ પદાર્થો તરફ વધતી જતી તીવ્ર આસક્તિ ઘટાડવાની જરૂર છે.