________________
ઉપકારક ત્યાગ
મેથી આજીવિકાદિ માટે પણ થતા મહારંભેને ત્યાગ વગેરે માનવજાતના સુખ અને શાન્તિમાં વધારે કરનાર છે. જ્યારે એ સિવાયના ઉપાય, એ નિરર્થક આપત્તિઓને ઘસડી લાવી માનવજાતને નાશના. છેલ્લે પાટલે લઈ જનારા છે.
ત્યાગમાં નિર્બળતા નથી ::
અભક્ષ્ય-ભેંક્ષણ અને મહારંભ (પ્રાણીઓને ઘોર વિનાશ જેમાં છે તેવા) ધંધાઓને ત્યાગ આ રીતે માનવજાતને પિતાના ઉપર આવી પડતી નિરર્થક આપત્તિઓથી બચાવી લઈ, સુખ અને શાન્તિના. વાસ્તવિક માગે લઈ જનાર છે. ત્યારે શ્રી જૈનસંઘમાંના જ કેટલાક ભાઈઓ અવળી ગતિને વશ થઈને કોઈ પણ જાતને ભય કે સંકેચ રાખ્યા સિવાય ઉપર્યુકત બંને નિયમે ઉપર જ શાપ વરસાવતાં કહે છે કે, “અભયના ત્યાગના ઉપદેશે જ શ્રી જૈનસંઘ નિર્માલ્ય બનતે. જાય છે અને મહારંભથી બંધાતા પાપની ભડકે જ શ્રી જૈનસંઘના ભાઈઓ ધંધાવિહોણું થતા જાય છે.”
આ કથનની પાછળ વિચાર, વિવેક કે સમજદારીને અંશ પણ નશી. શ્રીસંઘને ઉન્નત બનાવવાની છેડીક પણ આંતરિક લાગણી, જે અંતઃકરણમાં હોય તે ઉપર્યુક્ત ઉદ્ગારે કદી પણ ન જ નીકળે.
જૈનસમાજ નિર્માલ્ય છે, તેનું કારણ અભક્ષ્યભક્ષણને ત્યાગ. યા તેને ઉપદેશ છે અથવા જૈન સમાજ પૈસેટકે નિર્ધન થતું જાય છે, તેનું કારણ મહારંભાદિકને ત્યાગ યા તેના ત્યાગનો ઉપદેશ છે” એમ કહેવું એ ન્યાયની દષ્ટિએ સર્વથા અઘટિત છે.
અભક્ષ્ય-ભક્ષણને ત્યાગ તો આપણે ઉપર જોઈ આવ્યા તેમ નવા ઉત્પન્ન થતા રોગોને અટકાવનાર છે તથા તત્ત્વગુણને વધારનાર છે અને મહારંભાદિકનો ત્યાગ પણ માનવજાતનો વિનાશ અટકાવી, તેની દયાની. લાગણીને વિક્સાવનાર છે. એની સાથે જ જૈન સમાજના અધઃપતનને જેડી દેવું એ તો ઇરાદાપૂર્વક ઉપકારક વસ્તુઓનો જ દ્રોહ છે.
" એ તરત એની સાથે જનારા અટકી જ છે અને