________________
આરાધનાના મા
મિથ્યાત્વના નાચ :
એમ થવાનુ કારણ એ છે કે, સઘળાય દોષો કે કષાયાનુ મૂળ, જો કોઈ હાય, તા તે મિથ્યાત્વ છે. એની વિદ્યમાનતામાં કોઈ પણ ગુણની યથાર્થ રીતે પ્રાપ્તિ થઈ શકતી નથી, કે કોઈ પણ દોષના વાસ્તવિક અભાવ થઈ શકતા નથી.
ગુણની પ્રાપ્તિમાં અને દોષના ત્યાગમાં મિથ્યાત્વ પ્રતિબ ંધક છે. એ પ્રતિબંધક મિથ્યાત્વનો ત્યાગ થયા સિવાય, સમ્યગ્દર્શનનું દર્શીન વુ' પણુ અશકય છે. સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ વિના ચાથા ગુણસ્થાનક કે ત્યાર પછીનાં પાંચમા આદિ ગુણસ્થાનો શાસ્ત્રકારોએ માન્યાં જ નથી. મિથ્યાત્વનું આટલું બધું પ્રાબલ્ય શાસ્ત્રકારો શાથી દર્શાવે છે. એ ખરેખર વિચારણીય છે જ.
મિથ્યાત્વ એ બુદ્ધિના એક પ્રકારના વિષસ ( ભ્રમ ) છે. અસની પ્રગટ મન વગરના ) જીવાને તે અન્યકત હાય છે અને સંજ્ઞી ( પ્રગટ મનવાળા ) જીવાને તે વ્યક્ત હોય છે. પર પદાને વિષે સ્વપણાની બુદ્ધિ, એ મિથ્યાત્વની વ્યાપક વ્યાખ્યા છે. પુદ્ગલાદિ પર પદાર્થોં અને દેહાર્દિ જડ પદાર્થામાં હું અને મારાપણાના ન છૂટી શકે તેવા તીવ્ર અધ્યવસાય, એ આત્મા ઉપરનું એક પ્રકારનું ગાઢ આવરણ છે. અને એનુ જ નામ મિથ્યાત્વ છે.
એ આવરણથી ઢંકાયેલા આત્મા રાગ, દ્વેષ અને મેહની અનેક પ્રકારની વિકૃતિઓને અનુભવ કરે છે. જે જે ઉપર એની અત્ય અને મમત્વની વૃત્તિ હાય છે, તે તે પદાર્થાંમાં થનારાં સઘળા પિરવના તેના આત્મામાં પણ પરિવન કર્યાં કરે છે.
આ પ્રકારના નાચ, મિથ્યાત્વના ફેંદામાં ફંસેલ પ્રત્યેક પ્રાણી આ જગતરૂપી રંગભૂમિ ઉપર પ્રતિક્ષણે નાચી રો છે.