________________
રાધકના ગુણ દેનું મૂળ છે. તથા એ સંસાર પ્રત્યેની અરુચિ અને. એ સંસારથી છૂટવા પ્રત્યેની રુચિ એ સઘળા ગુણેનું મૂળ છે, એ સિદ્ધ થઈ જાય છે.
ઔદાર્ય ::
ઔદાર્ય એ કૃપણુતા નામના દુર્ગુણને પ્રતિપક્ષી સગુણ છે.. સગુણની આવશ્યક્તા પણ આરાધનાના માર્ગમાં અનિવાર્ય છે. જ્યાં. સુધી કૃપણતાને ત્યાગ થતું નથી, ત્યાં સુધી આત્મા સાચે આરાધક: ગુણ પામી શકતા નથી.
કૃપણુતાનું મૂળ પણ પુદ્ગલનો રાગ છે. પુદગલને રાગ. છે ત્યાં સુધી સંસારની અભિરુચિ છે. સંસારની એ અભિરુચિ મુક્તિ પ્રત્યેના દ્વેષથી જન્મેલી છે. એ કારણે સાચી અને . પરમ ઉદારતા તે આત્માઓ જ પામી શકે છે, કે જેઓને મુક્તિ પ્રત્યે અરુચિભાવ તથા સંસાર પ્રત્યે રુચિભાવ સર્વથા ગળી ગયો છે.
જેટલા પ્રમાણમાં મુક્તિ પ્રત્યે અરુચિભાવ નષ્ટ થાય છે અને સંસાર પ્રત્યે અરુચિભાવ પામે છે, તેટલા પ્રમાણમાં જ કૃપણુરૂપી દોષ દૂર થાય છે અને ઔદાર્ય ગુણ પ્રગટ થાય છે. એ સિવાયની ઉદારતા ગુણની કોટિમાં આવી શકતી નથી.
: T બૈર્ય એ પણ અસ્થિરતા, ચંચળતા, હાયભીતતા આદિ દુર્ગણોને. પ્રતિપક્ષી સદ્ગુણ છે. જેટલા પ્રમાણમાં સંસાર પ્રત્યેની આસક્તિ શમે , છે અને મુક્તિ પ્રત્યેને રાગ પ્રગટે છે, તેટલા પ્રમાણમાં જ આત્માની અસ્થિર અવસ્થા, ચંચળ અવસ્થા કે અસ્વસ્થ અવસ્થા મટે છે. જેટલા પ્રમાણમાં સંસારની આસક્તિ નથી શમી અને મુક્તિને પ્રેમ નથી. જાગે, તેટલા પ્રમાણમાં અસ્થિરતા, ચંચળતા અને ભયભીતતા પણ. કાયમ જ રહે છે.
