________________
આરાધનાનો માર્ગ શ્રી જૈનશાસનનું કાર્ય એક જ છે કે મુક્તિ પ્રત્યે વિરાગી બની બેઠેલા આત્માઓને મુક્તિના વિરાગી મટાડી સંસારના વિરાગી બનાવવા. સંસારને વિરાગ અને મુક્તિને રાગ આત્મામાં જન્મે, એ માટે જેટલા પ્રયત્ન કરવા ગ્ય છે, તે સઘળા પ્રયત્ન શ્રી જૈનશાસને માન્ય કરેલા છે.
સંસારની વિરક્તિ, એ આત્માને સંસારથી તારનારી. છે. અને મુક્તિની વિરક્તિ, એ આત્માને સંસારમાં ડુબાડનારી છે.
મુક્તિનું સ્વરૂપ :
| મુક્તિ એટલે બંધનને અભાવ. એનું સ્વરૂપ સમજવા માટે આત્મા ઉપર કેવા પ્રકારનાં બંધને લાગેલાં છે અને એ બંધનેથી બંધાએલો આત્મા, વર્તમાનમાં કેવી પરાધીન દશા ભોગવી રહ્યો છે, એને વિચાર કરવું આવશ્યક છે. -
આત્માનું બંધન એ કઈ દોરડાનું, લેઢાનું કે સેનાનું બંધન નથી. એ બંધનની બરાબરી કરી શકે એવું બંધન આ જગતમાં બીજે ક્યાંય હયાત નથી.
. . .
. દોરડાનું બંધન કાતર વડે કાપી શકાય છે, લેઢાનું બંધન ઘણના પ્રહારે વડે તેડી શકાય છે અને સેનાનું બંધન, સોનીના ઓજાર વડે છેદી શકાય છે, જ્યારે કર્મના બંધનને કાપવા માટે કઈ કાતર કામ કરી શકતી નથી યા કઈ દુન્યવી હથિયાર સમર્થ થઈ શકતું નથી. - એ બંધન એટલું તે સૂક્ષમ છે કે દુન્યવી કોઈ હથિયાર તેને અંશતઃ પણ છેદી શકતું નથી. આત્મા પિતે જ્યાં સુધી સાચે પ્રયત્નવાન ન બને, ત્યાં સુધી કઈ પણ વસ્તુ આત્માને લાગેલા બંધનમાંથી આત્માને મુક્ત કરવા સમર્થ થઈ શકતી નથી.
શુભ અધ્યવસાયરૂપી ઘણુના ઘા પડયા વિના, આત્માનાં
