________________
શ્રી જૈન ધર્મના તત્વોને ટુંકસાર. ત્યારે તે પ્રકૃતિનું કારણ પુર્વ સંચિત સંભવે છે ને તેથીજ પુનર્જન્મ સિદ્ધ થાય છે. પાપ અને પુણ્ય જે કરશે તેજ ભેગવશે એ કહેવત એ કહેતીથી સિદ્ધ થાય છે કે જ્યારે ભેગવવાનું છે તે પુર્વે કરેલાં આ જન્મે ભેગવાય છે અને આ જન્મનાં પુનર્જન્મમાં ભેગવીશું તે પુનર્જન્મજ આત્માનું અનાદિ નિત્યત્વ સિદ્ધ કરે છે. વળી જે આત્મા નિત્ય ન હોત તો બાળ, યુવાન અને વૃદ્ધાવસ્થા એવી શરીરની ત્રણ અવસ્થા બદલાય છે. પણ થએલો અનુભવ સ્મરણમાં રહે છે તેથી બામત મુજબ આત્મા ક્ષણિક નથી કોઈપણ ઉત્પન્ન થતું નથી અને નાશ પણ પામતું નથી દધૃતમાટીનો ઘડો લઈ તેને ભાગીએ ને સુક્ષમ ભૂકો કરી નાખીએ તો માટીના પરમાણુંને સમુહ છૂટે થયો તેમજ ઘડો બનતાં પહેલાં પણ માટીનાં છુટાં પરમાણુઓ હતા માટે પુદગલ પરમાણુને નાશ થતો નથી તે પછી આત્માની ઉત્પત્તિ કે નાશ હોઈ શકે જ નહીં. કદાપિ કોઈ કહેશે કે ક્રોધાદિક પ્રવૃત્તિઓ ગર્ભમાં વિર્ય રેતના વેગથી ઉત્પન્ન થાય છે. એ કહેવું મિથ્યા છે. કારણ કે વિષયી માબાપના સંગથી ઉત્પન્ન થએલા પુત્ર પરમ વિતરાગ જેવા બાળપણથી જેવામાં આવે છે તેમજ સદ્ગુણી માબાપના છોકરા દુર્ગણી નીવડે છે માટે પ્રકૃતિના ગુણો પુર્વ સંચિત છે ને તેથી જ પુનર્જન્મ તે આત્માનું નિત્યત્વ છે.