________________
૧૫૪
શ્રી જૈન ધર્મના તત્વોનો ટુંકસાર,
પણ [૧૨] પ્રત્તિ હોય તેના ગુણઠાણા જીવ ભેદાદિ માટે યંત્ર નં ૩ થી જાણવા.
૪ સત્તા=કમ દળનું જીવ સાથે સંબંધ પણું, કર્મ સ્વરૂપે રહેવું તેનું નામ–સત્તા-જ્યાં સુધી બાંધ્યાં કર્મનાં દળ જીવ પ્રદેશથી ખરે નહીં ત્થા અન્ય પ્રકૃતિ પણે સંકમે નહીં ત્યાં સુધી જીવ સાથે લાગેલાં રહે છે ત્યાં સુધી તેની સત્તા જાણવી તે કર્મ કેવાં છે કે જેને બાંધવે કરી ત્યા સંક્રમણ કરી મતિજ્ઞાનાવરણાદિ આત્મ સ્વભાવ પામે છે. સજાતિય ઉત્તર પ્રકૃતિમાં નિજ સ્થિતિ રસદળ પરિક્રમાવી સતા એ રહે છે તે કર્મ પ્રકૃતિ સતાએ સામાન્ય એક અડતાલીસ હેય. જ્ઞાનાવરણ ૫ દર્શન વરણ ૯ વેદની ૨ મેહની ૨૮ આયુષ્ય ૪ નામ કર્મ. ૯૯ બંધન પાંચ ગણતાં થાય ગાત્ર ૨ અંતરાયકર્મ પ એ રીતે ૧૪૮ની સત્તા હોય તેને ગુણઠાણભેદે યંત્ર નં-૪થી જાણો. પ્રકૃતિબંધ, રસબંધ, પ્રદેશબંધને સ્થિતિબંધ બતાવે છે.
૧ પ્રકૃતિબંધ=પ્રકૃતિ એટલે કર્મને સ્વભાવ તે બાબત બંધતત્વમાં આવી છેઅહીં તે પ્રકૃતિને બંધ એટલે સ્થિતિ, રસ અને પ્રદેશને સમુદાય તે વર્ણવે છે–તેમાં પ્રકૃતિઓ સોળ પ્રકારની તથા આઠ પ્રકારના બંધનું વર્ણન આવશે