________________
[ ]
પ્રભાવિક પુરુષો : છતાં જીવન-મરણના જંગમાં ઝુકાવ્યું હતું તેમની સાથે એ વાર્તાલાપ કરવા ઉત્સુક હતા. વિજય વર હતું એ જેટલું ચક્કસ હતું એટલું જ ચેકસ એ હતું કે એ વિજય કાયર કે ડરપકને નહિ પણ સાચા શૂરવીરનો હેવો ઘટે. આમ ઉભય પક્ષની સ્થિતિ હતી. અને કોઈ પણ બાજુએ ગાફેલપણાની ગંધ સરખી નહોતી આવતી. જો કે અહીં શરૂ થનાર સમરાંગણમાં શસ્ત્રાસ્ત્રોને ખડખડાટ કે ભાલાઓની ફેંકાફેંકી નહેતી થવાની, છતાં જે જાતની રસ જમાવટ થઈ રહી હતી અને પળેપળે એમાં જે નવિનતા નજરે ચડતી હતી એ એટલી તો કાતિલ ને મર્મઘાતી હતી કે એની આગળ સમરભૂમિના યુદ્ધ કંઈ વિસાતમાં ન લેખાય ! એનું તેલન કરીને જ નીતિકારેને વદવું પડયું છે કે ટ્રસ્ટને विरला मनुष्याः ।
અર્થાત કામદેવના ખાસ શસ્ત્રો સામે અડગતાથી ખુલ્લી છાતીએ ઊભા રહેનાર તે કોઈ વિરલા જ હોય છે. ખુદ રાજર્ષિ ભર્તુહરિએ સ્વાનુભવે કહ્યું છે કે –
शंभुस्वयंभूहरयो हरिणेक्षणानाम् । येनानियंत सततम् गृहकर्मदासाः ॥ वाचामगोचरचरित्रविचित्रताय ।
तस्मै नमो भगवते कुसुमायुधाय ॥ १॥ આશય એક જ છે કે ધનુર્ધારીના તીવ્ર બાણ કરતાં પણ મૃગનયનીઓનાં કામબાણ સહેવાં અતિ કઠિણ છે. એનાં નેણ-જાદુએ ભલભલાને–અરે લેકમાં દેવ તરીકે પ્રસિદ્ધિ