________________
અકાલ
પુરુષાર્થી માનવીની પરાકાષ્ટા કઈ ? પોતાના મહાન શત્રુ
સામે યુદ્ધ કરવું અને શત્રુ ઉપર સરસાઈ મેળવવી એ માનવજીવનની પરાકાષ્ઠા આ ઃ કાં તેા માનવી પેાતાના શત્રુને હરાવે; કાં તા પેાતાની આસપાસના કપરા સંયેાગા ઉપર સવાર થાય.
૧૯.
પુરુષાર્થી માનવી કાં તે વિજયના થાકમાં મરે. ખાધું, ઝાઝી કિંમત નહીં.
....
....
....
પરાજયના સંતાપમાં મરે, કાં તા પીધું ને રાજ કર્યું, એની એને મન
જગડૂશાએ ભુજબળથી પેાતાના ભાગ્યની પરીક્ષા કરી હતી. એને દુશ્મને સામે યુદ્ધ કરવું પડયું ને એણે દુશ્મને ને પરાજય કર્યાં. એણે સાદાગરી માંડી ને ગુજરાત માટે વર્ષોથી બંધ એવી મકરાણુની દરિયાવાટ ઉઘાડી. એણે અમરાશાની પ્રતિજ્ઞા પૂરી કરી અને વાણિમાના દીકરાને છાજે એવા સ્વયંવરમાં વરમાળા પહેરી.
સાલ શેઠના આ સાહસિક સુતે જીવનની મનીષા પૂરી કરી. રાજવીઓના હવામાં તાળાઈ રહેલા કે ધરતી ઉપર નાચી રહેલા કલહ, ક્લેશ, રક્તપાત અને આગના ધૂમની નીચે એણે ભદ્રાવતી નગરી બાંધી, ભદ્રેશ્વરનું મંદિર બાંધ્યું ને બાંધીને એનાં નામ દીપાવ્યાં.
પરંતુ હજી એને એક મહાશત્રુના કાપ સાથે જુદ્ધ કરવાનું બાકી હતું. એ કાપ કેાઈ માનવીના હેાતા, કે કોઈ રાજાના પણ