________________
૨૫૬
જગતશાહ
ભયે તરફ આંખ મીંચીને સહુ એકબીજાને ભેગે નાના નાના લાભો મેળવવા મથતા હતા. ત્યારે સબ સબકી સમાલિય, જેવું હતું. માળવામાંથી-માંડુગઢમાંથી કચ્છ જેટલું લાંબે પંથે હાથ લાંબો થઈ શકે એમ ન હતું. કચ્છ તે પાટણના પાદર છેવું ગણાય, પણ પાટણમાંથી કેઈ હાથ લાંબો કરે એમ ન હતું. મહારાજે ઉપર આફત ઝઝૂમતી હતી ને નાના ઠાકોરે દબદબાથી ધૂમાલૂમ કરતા હતા.
ત્યારે કચ્છમાંથી કઈક કરછી જ પાકવો જોઈએ, પણ....પણ.... રોજ રોજ માઠા સમાચાર સિવાય બીજા સમાચાર આવતા ન હતા.
ને જ્યારે હીર હોય તે ઝબકવું જોઈએ, એવા દિવસો હતા. ત્યારે એના જમાઈનું ક્યાંય નામનિશાન સંભળાતું ન હતું. કોઈ કહેતું, ચાવડો સંવાર એને ઉપાડી ગયો ! કઈ કહેતું, પીથલ સુમરાએ દરિયાને એને ભેગ દીધો ! પણ સાચી વાત એટલી હતી કે એના કોઈ વાવડ નહેતા, ને દીકરી તે ઘરઆંગણે મોટી થતી હતી. ને દીકરીને હવે બીજા બધા જુવાન ભાઈ-બાપ સમા હતા ! “પરણું તે એને, નહિ તે જનમ કુંવારી રહે,' એવું એનું પણ હતું.
ત્યાં તે દુકાળના વરસમાં પહેલે વરસાદ પડે એમ સમાચાર આવ્યાઃ “તમારી શરત પૂરી કરીને તમારા જમાઈ જાન જોડીને આવે છે. એની જાનમાં વાઘ–બકરી એક આરે પાણી પીતાં હોય એવા જાનૈયા આવે છે.'
હરખને પાર ન રહ્યો અમરાશાને; ને હરખને પાર ન રહ્યો અમરાશાથીયે વધારે જશોદાને ! એની શ્રદ્ધા અને તપશ્ચર્યા આખરે ફળી હતી. કંઈ કઈ સેનેરી સલાંઓને ધરતી ઉપર ઉતારનાર ને કંઈ કંઈ ઓથારને પાતાળમાં ચાંપી દેનારો એને હૈયાને હાર ચાલ્યો આવે છે ચાલ્યા આવે છે....માંડુગઢને ઝાંપે...
આખા માંગઢને પોતાના નિપુણ વ્યાવહારિકની પ્રતિજ્ઞાની ખબર હતી. અને જમાનાના રંગ પ્રમાણે આવી પ્રતિજ્ઞા પૂરી કરનાર માણસ
