________________
તૂફાન આયા !
૧૯૫
તમામને એ ભંડારમાં ફંગોળતા હતા ને ભંડારનાં પાટિયાં પાકાં બંધ કરતે હતે. | વહાણવટના નિશાળિયા તરીકે જગડૂ ને એના ત્રણેય ભાઈબધેમાંથી એકેયને અત્યારે જાણે કોઈ ઉપગ ના હોય એમ એમને કોઈ સંભારતું ના હતું. ચારે જણ પોતાના માનેલા ગુરુ પાસે ઊભા હતા, સાથે ફરતા હતા, પડખે બેઠા હતા, પરંતુ એમના તરફ કોઈ ધ્યાન આપતું ન હતું.
વહાણના જીવનમરણને મામલો હતો. દરેકેદરેક તૂફાન–પછી એ નાનું હોય કે મોટું હોય–વહાણ માટે જીવનમરણને જ મામલે ઊભો કરે છે. ત્યારે જ ખબર પડે છે કે એક વહાણમાં કેટલાં બધાં દેરડાં હોય છે ને કેટકેટલે ઠેકાણેથી મેત ચોરીછૂપીથી અંદર પેસી જઈ શકે એવાં બાર હાય. છે ! રવિસર, પાટિયાં, એનું જડતર, એની ચોપડ, એની કલફાત, એની આલાદ, એને થંભ, એની પારી, એનું સુકાન–આ બધાં નામ તે એક એક જ, ને સાવ સાદાં, પણ એ એક એક નામની પાછળ કેટલું જડતર, કેટલા સાંધા, કેટલી ખીલીઓ હોઈ શકે છે એને અંદાજ આસાન સફરમાં બહુ લેકને નથી આવતો.
જાણે બધાને શ્વાસ બધાના કાનમાં આવી બેઠા હતા. તે બધાના કાન કે વણજોગ અવાજ ઉપર મંડાયા હતા. ખારવાને તૂફાનના ઘુઘવાટની બીક નથી. ખારવાને સાઠ સાઠ હાથ ઊંચે ઊછળતાં મેજનીય બીક નથી. ખારવાને પવનની ચીસો ને મેજાના મારની બીક નથી. કેઈ મહાવલોણથી દરિયે આખોય વિલેવાતો હોય એવા એના તરફડાટની બીક નથી. આભ કાળું થાય ને દરિયો લાલ થાય, દરિયે કાળે થાય ને આલ લીલું થાય, દરિયે લાલ થાય ને આભ નીલું થાય, એનીયે એને બીક નથી. એને બીક છે માત્ર એક જ અવાજની : કાનમાં પણ જાણે માંડ માંડ ભણકારા પાડે એવા વણગા અવાજની ! હજારો આકરા કડાકા ભડાકા, ધડાકા ને ચીસની વચમાં એ આ છે