________________
ભાઈબંધી,
૧૬૭
હવે તે શંખનેય મનમાં વિમાસણ થવા માંડી. આખરે થાકીને એણે એક વહાણ અંદર મેકલવાને માટે શણગાર્યું હથિયાર પડિયાર વગેરેથી સજજ, ખારવાઓથી લલચ.
અંદર જઈને જોયું તે પિરોટન સાવ ખાલી હતો ! અંદર એક પણ સંધાર ન હતા, એક પણ વહાણ ન હતું; અરે, એ સ્થાને કોઈ સંઘાર કદી આવી ગયું હોય એવું કોઈ એંધાણ પણ નહોતું !
સંધારે જાણે અંતરિક્ષમાં અલોપ થઈ ગયા હતા ! જાણે વહાણ સાથે સીધેસીધા આભમાં ઊડી ગયા ! શંખ અને સીદીના ચહેરા, કાપે તે લેહી ના નીકળે એવા બની ગયા. બેય અચંબામાં એકબીજાની સામે જોઈ રહ્યા. ખારખારવા સામસામે જોઈ રહ્યા. ઘડીભર તે જાણે સહુની વાચા જ હરાઈ ગઈ!
આની પાછળ વહાણે જતાં એમણે જાતે જયાં હતાં. આમાંથી વહાણને બહાર નીકળવાને બીજો માર્ગ ન હતો; માત્ર એક જ માર્ગ હત; એને તે એ આંતરીને ઊભા હતા. ત્યારે સંધારે ગયા ક્યાં?
સંધારો પિહિત્રાના બેટના અંદરના ભાગે થઈને દ્વારકાને વળીને ગાધવી બંદર તરફ જઈ રહ્યા હતા. ને એ વહાણે ઉપર ચાર ભાઈબધો ક્યારેક સુકાન સંભાળતા તે કયારેક સઢ તાણતા તે ક્યારેક આલાદ ખેંચતા આમતેમ હરતાફરતા હતા. હવે કોઈ સંઘાર એમની સામે આંખ ઊંચી કરી શકે એમ ન હતું. હવે એમને મા આશાપુરાનાં રામરખવાળાં હતાં.
સંધારે દરિયે તે ખૂબ ખેડ્યો હતો, પણ એણે રણ જોયું ન હતું, ને જગડૂ રણને જાણકાર હતો. “ક કેયડે કેડીને એ રીતે જગડૂને આ વાતને ઉકેલ સૂઝળ્યો હતો.
રેતી ને જમીન જ્યાં મળે ત્યાં રેતી જેટલી ઉપર ઠરે છે એટલી નીચે નથી જામતી. ને એમાંય જમીન ઉપરના ચેરિયાંઓએ પિરોટન