________________
૧૬૬
જગતશાહ
ચાવડાએ માલમને બોલાવીને સૂચના આપી. બે સંઘાર વહાણ મેરા ફેરવીને પિરટનના નાકા તરફ નીકળ્યાં, હરીફરી રહ્યાં, પાછાં આવ્યાં, આગળ ગયાં.
શંખ મૂછમાં મરકી રહ્યાઃ “સંઘાર સળવળતા લાગે છે ખરા ! બાપડા પડ્યાય કેટલા દિવસ રહે ? વહેલા કે મેડા પણ બહાર નીકળે જ છૂટકે ! આ બે વહાણો દેખાયાં, પાછાં ગયાં; આપણે સાવ નજીક ! હવે એમ કરોઃ એને જરાક પટ આપ, એક વાર બહાર નીકળવા દે; પવન આપણે છે, એને નથી.”
એટલે શંખનાં વહાણે પિરોટનની પાછલી એથમાં એવી રીતે જરા વધારે દબાયાં, કે અંદરથી આવતાં વહાણે તરત નજરમાં આવે ને નજરમાં આવે ત્યારે પાછા ફરવાનું કે ડું થાય.
શંખ રાહ જોતો રહ્યોએક દિવસ બે દિવસ-ત્રણ દિવસ પણ ફરીને સંધારનાં વહાણ નાકે દેખાયાં જ નહિ. એટલે સીદીએ શંકા બતાવીઃ “માળું, સંધાર સળવળતા તે નથી! કયાંક.”
“હવે ક્યાંક શું ને ખ્યાંક શું ?” શંખે કહ્યું, “પિરટનમાંથી કદી કોઈ ચકલુંય બહાર ફરકી શક્યું છે ખરું ? હેડી સરખીયે બહાર જઈ શકે ખરી ? સંધાર અંદર પડ્યા પડ્યા હવે એકબીજા સાથે ઝઘડતા હશે.'
ક્યાંક હાથતાલી તે નહિ આપે ને ?” “રામ રામ કરો શેઠ, રામ રામ કરે ! છતમાં સહુ ભાગ માગવા આવે; હારમાં કઈ ભાગ ન માગે. એટલે હવે એ બધા મહામહે એકબીજાને વાંક કાઢવામાં પડ્યા હશે! બાકી એને બહાર નીકળ્યા વગર તે છૂટકે જ નથી–આજે નહિ તે કાલે !'
પણ સંધારો તે કાલેય બહાર ન આવ્યા, ને પરમ દિવસે બહાર ના આવ્યા !