________________
રાજા, વાજા ને...
૧૨૭
“તે ચૂડી ભલે પહેરી રાખો, પણ માથેથી ચીપ ઉતારી દે !” કળકળાટ કરતાં પુરુષ, સ્ત્રીઓ, બાળકે એક ઠેકાણે ભેગાં થયાં.
એમનું સર્વસ્વ હરી લેવાયું હતું. એમનાં ઘરે ખાલસા થયાં હતાં. એમની પેઢીઓ ઉપર કડી લાગી ગઈ હતી. એમનાં માલમિલકત, સરસરંજામ તમામ અંદર હતાં.
વસતી તે જોઈ જ રહી.
પરભુ ગેરને મિજાજ ઊકળી ઊઠયોઃ “અરે, આ અન્યાય ને કઈ કાંઈ બોલે નહિ ! બ્રાહ્મણ, લુહાર, નવ નાર, બધા જોઈ જ રહે!”
ગામ વચ્ચોવચ્ચ ધૂર્જટિના અવતારશો એ નીકળે.
“અરે મહારાજ ! જરા મેં સંભાળીને બેલો, જામ બાવા સાંભળશે તે તમારું આવી બનશે !' બાદલજીએ કહ્યું.
“તો ભલે જામ બાવાયે સાંભળે ને ભલે તમારી રજપૂતાણીઓ પણ સાંભળે. આ તમારાં પરાક્રમે સાંભળવા ને સંભળાવવાનેય કેઈક તે જોઈશે ને ! સાંભળે રજપૂતાણીઓ !...વીરાંગનાઓ ! જેના નામના પથરાયે પૂજાય છે એવી સતીએ, તમેય સાંભળો : વાણિયાઓએ સંધાને થકવ્યા. ને હવે તમારા કંથ સંઘારને થકવનાર વાણિયાને થકવે છે.....રંગ દેજો હે રજપૂતાણીઓ !તમારા સિંહ જેવા બાળકના બાપાઓને !'
અરે પરભુ ગોર ! જરાક જીભ સંભાળીને તે બેલો '
અરે બાપ રાયલ જામ ! તું તે મેડ ને મુનઈને વારસદાર. બાપ, જીભ છૂટી જાય, વાણુ છૂટી જાય એવાં તારાં કામ જોઈને પછી જીભ કેમ સંભાળય? રંગ છે બાપ, રાયલ જામ, રંગ છે તુને !”
પરભુ ગોરને મરાય નહિ; નહિ તે બ્રહ્મહત્યાનું પાતક લાગે. તે તે ગઢમાં ને ડેલીએ ડેલીએ રજપૂતાણીમાત્ર સળવળે. ને પરભુ ગોરને બળજબરીથી ચૂપ પણ ન કરાય.
