________________
૧૨૬
જગતશાહ
માલ હવે એ ચૂંથવા માંડ્યો, ફેકવા માંડયો. ક્યાંક દટાયેલા દામ હોય તો એ શોધવાની મથામણ થઈ રહી. મેધે માલ રાજભંડારે મોકલવામાં આવ્યો; સે માલ વરતનિયા ઉપાડવા માંડયા.
“આ શું છે ?”
એ તે મીણ છે. '
ટ રે તમને ! વાણિયા થઈને મીણને વેપાર કરે છે ? એમાં જ તમારાં પાપ તમને ખાઈ ગયાં! જાઓ, તમારું મીણ તમે લઈ જાઓ. આંહીંથી અપશુકન કાઢો ! બાકી વખાર આખીને કડી મારે!”
તુરત પિંજારે વખારમાં હતો. બાદલજીએ એને કહ્યું:
“અલ્યા પિંજારા ! અહીંને તું ભરતિયે છે ને જાણીતું છે. જે કામની એક પણ ચીજ ગઈ છે ને તે તારી ખાલ ઉતારી નાંખીશ. ચાલ, આ મીણ બહાર કાઢી નાંખ ! ને જે, આમાં તારા લાભનીય વાત છે ને તારા મતનીય વાત છે ! કાંઈ કામનું હોય ને ક્યાંક ભંડાર્યું હોય, છુપાવ્યું હોય, ભરત કર્યું હોય તે બતાવી દેજે !”
સેલ શેઠ ને લક્ષ્મી શેઠાણીને પણ રાજને ચહેરે-મહારે નપાવટ થવાની ખબર એમના ઘરને વરતનિયાઓએ ઘેરો નાંખ્યો ત્યારે જ પડી. એમણે શેઠ અને શેઠાણીને પહેરેલ લૂગડે બહાર કાઢ્યાં, નોકર-ચાકરને બહાર કાઢઢ્યાં, અને પછી કહ્યું : “શેઠ ! આ તમારાં શેઠાણીને કહી દ્યો, દાગીના પહેર્યા છે એ બધા ઉતારી આપે !”
મારા પહેરેલા દાગીના 2...”
શેઠ, ઝાઝી ટકટકમાં માલ નથી ! અમારે પરાણે ઉતરાવવા પડે..ને પછી તમે કહેશો કે રાજના માણસોએ અમારાં બૈરાં ઉપર હાથ નાંખે. માટે છાનામાના ઉતારી દે !”
શેઠાણીએ દયામણી નજરે ને આજીજીભર્યા અવાજે કહ્યું : ભાઈ ! આ એક મારી સૌભાગ્યની ચૂડી...”