________________
૧૩૫
સ્તંભ જેવી ધારા વરસાવી વરસાવીને તેણે આખી પૃથ્વી એક સમુદ્રમય કરી દીધી, તે વખતે અનુક્રમે પ્રભુના કંઠ સુધી તે જળ પહોંચ્યું. એટલે પ્રભુ કંઠ સુધી પાણીમાં ડૂબી ગયા. તેથી તેમનું મુખ પદ્મદ્રહમાં રહેલા કમળની જેમ શોભવા લાગ્યું.
પછી જેટલામાં તે જળ પ્રભુની નાસિકા સુધી પહોંચ્યું, તેટલામાં નાગરાજ ધરણંદ્રનું આસન કંપ્યું. તરત જ અવધિજ્ઞાનથી પ્રભુનો વૃત્તાંત જાણી તે પોતાની પ્રિયાઓ સહિત ત્યાં આવી પ્રભુને ભક્તિથી નમ્યો. પછી પ્રભુના બંને પગની નીચે મોટા નાળવાળું કમળ મૂકી તે ધરણેઢે પોતાના શરીર વડે પ્રભુની પીઠ અને બંને પડખાં ઢાંકી તેમના મસ્તક પર પોતાની સાત ફણાનું છત્ર કર્યું. તેથી ત્યાં રહેલા પ્રભુ સુખપૂર્વક ધ્યાનમાં મગ્ન થયા. તે વખતે તે ધરણંદ્રની ઇંદ્રાણીઓ પ્રભુ પાસે નૃત્ય કરવા લાગી તથા વેણુ, વીણા અને મૃદંગ વગેરેના શબ્દથી સર્વ દિશાઓને ભરી દીધી.
આ વખતે ભક્તિ કરનારા ધરણંદ્ર ઉપર તથા ષ કરનાર તે અસુર ઉપર સમતાના નિધાનરૂપ સ્વામી તે સમાન દષ્ટિવાળા જ હતા. પરંતુ વેષથી અધિકાધિક વૃષ્ટિ કરતા તે કમઠ નામના અસુરને જોઈ નાગેંદ્રને તેના પર ક્રોધ થયો તેથી તિરસ્કાર સહિત તે અસુરને કહ્યું કે
રે દુખ ! પોતાના જ ઉપદ્રવને માટે તે આ શું આરંભ્ય છે ? હું દયાળુ પ્રભુનો સેવક છું છતાં હવે તારા અપરાધને હું સહન કરીશ નહીં. આ સ્વામીએ તે વખતે તને પાપમાંથી મુક્ત કરવા માટે બળતો સર્પ કાઢીને બતાવ્યો, તેમાં તમેણે તારું શું અપ્રિય કર્યું ? હે પાપી ! જગતના સહજ મિત્રરૂપ આ ભગવાનની ઉપર તું વિના કારણે દ્વેષ કરે છે, તેથી હવે તું નથી એમ સમજ.” આવું ધરણંદ્રનું વચન સાંભળી મેઘમાળીએ નીચી દષ્ટિ કરી અને ધરણંદ્રથી સેવાતા પ્રભુને જોયા. તરત જ તે ભય પામી વિચારવા લાગ્યો કે–
મારી બધી શક્તિ પર્વતને વિષે સસલાની જેમ આ પ્રભુને વિષે નિષ્ફળ થઈ. વળી આ ભગવાન એક જ મુષ્ટિથી વજને પણ ચૂર્ણ કરી શકે તેવા બળવાન છે, છતાં ક્ષમાં ગુણથી સર્વ સહન કરે છે, પરંતુ આ