________________
૧૩૬ નાગૅદ્રથી તો મારે ભય રાખવાનો જ છે. હું વિશ્વના નાથનો વેરી થયો, તેથી મારે બીજું કોઈ પણ શરણ છે નહીં. તેથી આ કરુણાના સાગરનું જ શરણ કરું.”
આ પ્રમાણે વિચારી મેઘ=વાદળને સંહરી લઈ પ્રભુની પાસે આવી “મારો અપરાધ ક્ષમા કરો.” એમ નમસ્કાર પૂર્વક કહી તે અસુર પોતાને સ્થાને ગયો. નાગેંદ્ર પણ પ્રભુને ઉપસર્ગ રહિત થયેલા જાણી તેમને પ્રણામ કરી પોતાને સ્થાને ગયો અને પ્રભુએ પણ પ્રાતઃકાળ થયે ત્યાંથી અન્યત્ર વિહાર કર્યો.
પ્રભુ છદ્મસ્થ અવસ્થાએ ચોરાશી દિવસ વિહાર કરી ફરીથી તેજ આશ્રમના ઉદ્યાનમાં આવ્યા. ત્યાં ધ્યાનમાં રહેલા પ્રભુને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. ઇંદ્ર આદિ દેવોએ સમવસરણ રચ્યું. ત્યાં પૂર્વ દિશા તરફના સિંહાસન પર પ્રભુ પૂર્વાભિમુખ બેઠા અને બીજી ત્રણ દિશાઓમાં વ્યંતરદેવોએ પ્રભુના ત્રણ પ્રતિબિંબ રચ્યાં પછી સર્વ સુર, અસુર અને મનુષ્યો આવીને યોગ્ય સ્થાને બેઠા. એક એક યોજન સુધીના વિસ્તારવાળી વાણી વડે સ્વામીએ દેશનાનો આરંભ કર્યો.
શ્રી પાર્શ્વનાથ સ્વામીના કેવળજ્ઞાનનો વૃત્તાંત ઉદ્યાનપાલકના મુખથી જાણીને શ્રી અશ્વસેન રાજા અત્યંત હર્ષ પામી, પ્રભુના દર્શન માટે અત્યંત ઉત્સુક થઈ, વામાદેવી સહિત ત્યાં આવ્યા અને પ્રભુની સ્તુતિ તથા નમસ્કાર કરી શુદ્ધ બુદ્ધિથી ધર્મના સાંભળવા બેઠા. જગદીશ્વરની તે દેશના સાંભળી ઘણા પુરુષો તથા સ્ત્રીઓએ પ્રતિબોધ પામી દીક્ષા ગ્રહણ કરી તેમાંથી આર્યદત્ત વગેરે દશ ગણધરો થયા. તેઓએ સ્વામી પાસેથી ત્રિપદી ગ્રહણ કરી તત્કાળ દ્વાદશાંગી રચી. અને કેટલાકે શ્રાવકધર્મ અંગીકાર કર્યો. તે વખતે અશ્વસેન રાજાએ હસ્તીસેન નામના પુત્રને રાજય પર સ્થાપન કરી વામાદેવી અને પ્રભાવતી સહિત પ્રભુની પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી. પદ્માવતી, પાર્શ્વ યક્ષ, વૈરોચ્યા અને ધરણેન્દ્ર સર્વદા જેમનું સાનિધ્ય કર્યું છે એવા શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ પૃથ્વી પર વિચરવા લાગ્યા.
તે પ્રભુના તીર્થમાં સમગ્ર ગુણોથી શોભતા સોળ હજાર સાધુઓ,