________________
[૨૬]
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ
તો બસ, અહીં જ, અત્યારે જ, પ્રતિજ્ઞા કરું છું કે, માતા–પિતા જીવતાં હશે ત્યાં સુધી જ હું ઘરમાં રહીશ’ ગર્ભાત્માએ ભીષ્મપ્રતિજ્ઞા કરીને વિરાગને કાષ્ટ્રમાં લીધા. માતા-પિતાના ઉપકારની મહાનતાને છતી કરી.
કાણુ બળવાન ? નિયતિ કે પુરુષાર્થ ! જે કાળે જે બનવાનું હોય તે બનતુ જ રહે એનું નામ નિયતિ. જીવાત્મા પોતાના જે પ્રયત્ને સર્જન કે વિસર્જન કરે તે પુરુષા !
જો નિયતિ બળવાન હાય તા આવી પ્રતિજ્ઞાની શી જરૂર ? જ્ઞાનબળે એ જોઈ જ લીધું હશે ને કે ૩૦ વર્ષ સુધી નિગ્રન્થ અનવાનું જ નથી. વડીલેાના દેવલાકગમન પછી પણ બે વર્ષ સ`સંગત્યાગ નિયત થયેલા છે! તેા પછી પેલી પ્રતિજ્ઞાની જરૂર કચાં રહી ? પણ નિયતિની જેમ પુરુષાર્થ પણ મળવાન છે એ વાત આ પ્રસંગમાંથી સૂચિત થાય છે. વિરાગી આત્મા નિન્દ થવાના પ્રયત્ન કરે તે અવશ્ય નિગ્રન્થ નિગ્રન્થ ન થાય. આનું જ નામ પુરુષાર્થની પ્રધાનતા ! જે કમાઁ નિરૂપમ વગેરે છે; ત્યાં મુખ્ય અને છે નિયતિ. સાક્રમ કર્મોમાં તે મુખ્ય છે; પુરુષાર્થ.
જો
થાય. પ્રયત્ન ન કરે તા
લેાકેાત્તર આત્માઓ કે ઉચ્ચ કક્ષાના પુણ્યવાન આત્મા સદા ઔચિત્યની આરાધના કરે છે; જે કાળે અને જે સ્થાને જે ચિત હોય તે તે અવશ્ય કરે. એમના ઔચિત્યસેવનમાં અનેકાને માની સમજણ પડે. એમને જીવનની દૃષ્ટિ મળે, જીવનની દિશા મળે.
ગર્ભાત્મા તા તીર્થંકર ભગવાન મહાવીરદેવને આત્મા છે. ઔચિત્યના એ અઠંગ આરાધક હાય જ.
સાધિક નવ માસ પૂર્ણ થયા. શુભ તિથિ-પળ-નક્ષત્રે માતા ત્રિશલાએ સર્વાંગસુંદર સર્વોત્કૃષ્ટ પુણ્યાત્માને જન્મ આપ્યા! ઔચિત્યસેવનમાં આતપ્રોત રાખતા હૈ પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય!! તને ય નમસ્કાર !
