________________
ઔચિત્યને આરાધક
[૨૫] પણ મારે વિરાગભાવ એટલે પ્રબળ છે કે હું ઝાલ્ય રહી શકીશ કે નહિ એ એક પ્રશ્ન છે.
લાવ ને, જરા જોઉં તે જ્ઞાનબળથી કે મારું મેહનીયકર્મ અને માતા-પિતાનું આયુષ્યકર્મ કેવી પરિસ્થિતિ ધરાવે છે?
ગર્ભાભાએ તુરત ઉપગ મૂક્યો, એહ ! મોહનીય કર્મ તે સેપકમ છે; એટલે જે તેને તેડવાને જરાક પ્રયત્ન કરું તે તડાકા કરતું તૂટી જાય તેવું છે! “નિર્ગસ્થ જીવનની ધન્યતાને પામવાનું મારા માટે ભારે કામ તે નથી જ.
પણ....માતા-પિતાનું આયુષ્યકર્મ? એ ય એવું જ સેપકમ છે! નિગ્રન્થ બની જઉં તે એ નિમિત્તે એમને એ આઘાત લાગી જાય કે એમનું આયુષ્યકર્મ પણ તૂટી જ જાય. બનેય મૃત્યુ પામે ! અરર ! એવું તે કેમ જ બનવા દેવાય! પછી માતા-પિતાના વિનયધર્મની વાતે હું કયા મેં કરીશ? મારે તે જગતને કહેવું છે કે દેવ-ગુરુના લકત્તર વિનયને પામવાની લાયકાત તે તેને જ મળી શકે છે જે ગૃહસ્થવાસમાં પિતાના ધમી માતા-પિતાને અપૂર્વ વિનય કરે છે!
માતા-પિતાને હત્યારે બનીને હું આવી વાત કેમ કહી શકીશ?
ગમે તેમ હોય, મારે તે લૌકિક વિનયની ઉપાદેયતા સમજાવવી છે, એ માટે મારે કાંઈક કરવું જ રહ્યું.
ઝાલ્ય ન રહે, તે મારો વિરાગભાવ! આઘાત લાગતાં તૂટી પડે તેવું વડીલોનું આયુષ્યકર્મ!
બેમાંથી એક પણ કર્મ જે સેપકમ ન હેત તે હું નિર્ચન્ય બની શકત. પણ હવે શું થાય?
બીજે કઈ રસ્તો નથી. ઉરમાં વિરાગને ઊછળતે સાગર માઝા ન મૂકી દે તેને માટે પ્રતિજ્ઞાથી નાથે જ રહ્યો. નહિ તે એ સાગર કદાચ માતા-પિતાની જીવન-નાવડીઓ ઉપર ફરી વળશે. કાંઈ આત્માઓને ડુબાડી દેશે! ના, ના. તેમ તે ન જ થવા દેવાય.