________________
રામ નિર્વાણ ભા. ૭..
જંગલમાં શોધ ચલાવવા મંડયા. એક પણ સ્થળ એવું ન હતું. કે જ્યાં તેમણે શ્રીમતી સીતાજીની શોધ ન કરી હોય; એક પણ જળાશય એવું નહોતું, કે જ્યાં તેઓએ શ્રીમતી સીતાજીની તપાસ ન કરી હોય; એક પણ શૈલ એવો નહિ હતો, કે જ્યાં તેઓ શ્રીમતી સીતાજીની શોધ માટે ન ગયા હોય; અને એક પણ વૃક્ષ એવું નહોતું કે, જ્યાં તેઓ શ્રીમતી સીતાજીની ભાળ મેળવવા માટે ન ગયા હોય. શ્રીમતી સીતાજીને શોધી કાઢવાના હેતુથી, સિહનિનાદક નામના તે જંગલમાં તેઓ સ્થાને સ્થાને, જળ જળે, શેલે શૈલે અને વૃક્ષે વૃક્ષે ઘૂમી વળ્યા, પણ કયાંયથી શ્રીરામચંદ્રજીને કે અન્ય કોઈને શ્રીમતી સીતાદેવીનો પત્તો લાગ્યો નહિ.
આથી શ્રીરામચંદ્રજી ખૂબ જ હતાશ થઈ ગયા. તેમનું હદયદુ:ખ ઘણું જ વધી ગયું આવા પ્રસંગે હૃદયદુ:ખ ખૂબ ખૂબ વધી જાય, એમાં નવાઈ પામવા જેવું કાંઈ છે જ નહિ. શ્રીમતી સીતાજી પ્રત્યે શ્રીરામચંદ્રજીના હૈયામાં અતિશય અનુરાગ છે, તેવા પ્રકારના સંયોગોમાં તેવી જ કોઈ ભવિતવ્યતાના કારણે, શ્રી રામચંદ્રજીથી અન્યાય થઈ ગયો અને હવે એ ભૂલ બરાબર સમજાઈ છે, વળી ભૂલ સમજાઈ અને જાતે શોધવા આવ્યા ત્યારે ઘણી ઘણી મહેનત કરવા છતાં શ્રીમતી સીતાજીનો પત્તો લાગ્યો નહિ. આમ અનુરાગ અને પશ્ચાતાપ બન્નેનો અગ્નિ હૈયામાં સળગી રહો હોય, વિરહદુ:ખ અને અન્યાયદુ:ખ બન્ને સાથે સંતાપી રહ્યાં હોય ત્યારે હૈયામાં કારમી વેદના પ્રગટે તે સ્વાભાવિક જ છે. પહેલાં તો શ્રી રામચંદ્રજીએ ખૂબ ખૂબ વિચાર કર્યો અને છેવટે માન્યું કે, 'જરૂર, કોઈ વાઘ, સિંહ કે અન્ય હિંસક પશુએ શ્રીમતી સીતાને મારી નાખી તેનું ભક્ષણ કર્યું હશે! આમ શ્રીમતી સીતાજી નહિ મળવાથી, શ્રીમતી સીતાજીની આશાને તજી દઈ શ્રીરામચંદ્રજી અયોધ્યામાં પાછા ફ્યુ.
