________________
રાજા વજસંઘની નિર્વિકારતા અહીં આચાર્ય ભગવાન શ્રી હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા ફરમાવે છે કે, રાજા વજંઘ આ બધું જ નિર્વિકારપણે બોલી રહ્યા છે. રાજાના હૈયામાં લેશ પણ વિકાર નથી. મોઢેથી બેન કહેવી અને વૃત્તિ બેરી બનાવવાની રાખવી, એવી દુષ્ટતા રાજા વજજંઘમાં નથી. આજે સુધારાના પવનમાં આ જાતની દુષ્ટતા પણ પ્રસરતી જાય છે, ઘરખાનગી પાપો વધતાં જાય છે. આજની વિષયલાલસા અતિ ભયંકર છે. એ તો સાનમાં જ સમજાવાય. એનાં વિવેચનો ન હોય. વિચાર કરો કે, સામે શ્રીમતી સીતાજી જેવી સ્ત્રી છે કે જેનો રૂપમાં જોટો નથી. વળી એ પતિથી ત્યજાએલી છે, અટવીમાં છે. એકાકિની છે; અને આની પાસે રાજસત્તા છે. આવા સંયોગોમાં જે નિર્વિકાર રહી શકે, તે પુણ્યશાળી જ છે ને ?
સભા : પ્રભુના શાસનનો એ પ્રભાવ છે.
પૂજયશ્રી પ્રભુશાસનને પામેલા પુણ્યાત્માઓ આનાથી પણ વધુ અનુકૂળતાઓ હોય, તે છતાં પણ પોતાના શીલને સુરક્ષિત રાખવાનો વિચાર કરે, એમાં જ પ્રભુશાસનને પામ્યાની સાર્થકતા છે. તીવ્ર પાપોદયે અમુક વસ્તુ બને એ જુદી વાત છે, પણ સામાન્ય રીતે તો એમ જ કહેવાય કે, પ્રભુશાસનને પામેલા આત્માઓ કમથી કમ પરનારી સહોદર તો હોય જ. વજજંઘ રાજાની ઓળખ આપતાં સુમતિમંત્રીએ પણ એ વાત કહી હતી. સુશ્રાવકોના વૃત્તાન્તોમાં એ વાત તો ઠામ-ઠામ આવે છે.
શ્રીમતી સીતાજી પુંડરીકપુરમાં રાજા વજજંઘની વાતચીત કરવાની રીત, ચેષ્ટા અને ભાષા આદિ ઉપરથી શ્રીમતી સીતાજીને પણ ખાત્રી થઈ ગઈ કે, આ જે કાંઈ કહી રહેલ છે, તે નિર્વિકારપણે જ કરી રહેલ છે. આ ઉપરાંત, અત્યારે શ્રીમતી સીતાજી બીજે કયાં જઈ શકે તેમ છે ? ભયંકર અટવીમાં છે, ૫૧
શ્રી અરિહંતો અઘણ૮ અજંદાળઅડા(ઇને ટાળક(ર..૨