________________
“મમ મમંડનચેવ, શ્રા,રેહ તદ્દોdo ? स्त्रीणां पतिगृहाढन्यत्, स्थानं भ्रातृनिकेतनम् ॥१॥ "रामोऽपि लोकवादेन, त्वामत्याक्षीन्न तु स्वयम् । पश्चात्तापेन सोऽप्यद्य, मन्ये त्वमिव कष्टभाक् ॥२॥ "गवेषयिष्यत्यधिरात्, त्वां सोऽपि विरहातुरः । चक्रवाक इवैकाकी ताम्यन् दशरथात्मजः १३॥"
‘તમે મને તમારા ભાઈ ભામંડલ જેવો જ સમજો. જેમ ભામંડલ તમારા ભાઈ છે, તેમ હું પણ તમારો ભાઈ જ છું, એમ માનીને તમે મારે ઘેર ચાલો. સ્ત્રીઓને પોતાના પતિગૃહ પછીનું કોઈ સ્થાન હોય, તો તે ભ્રાતૃગૃહ જ છે સ્ત્રીઓ બે જ ઠેકાણે શોભે તં તો પતિગૃહમાં અને કાં તો ભ્રાતૃગૃહમાં ! સ્ત્રીઓ માટે પહેલું સ્થાન એ પતિગૃહ. એના અભાવે બીજું સ્થાન એ ભ્રાતૃગૃહ ભાઈનું ઘર શીલવતી સ્ત્રીઓ પતિગૃહ અને ભ્રાતૃગૃહ સિવાયના ગૃહમાં વસે નહિ. સ્ત્રીના શીલની રક્ષા પતિથી થાય અને પતિના અભાવમાં ભાઈથી થાય, આ સિવાયના સ્થાને અન્ય પુરૂષોની છાયામાં કે કોઈની પણ છાયા વિના, રહેનારી સ્ત્રીને ભટક્ત બનતાં વાર લાગે નહિ. આજે શીલરક્ષાની બીજી મર્યાદાઓની જેમ આ મર્યાદા પણ ભૂલાતી જાય છે. સુધારા, વિકાસ અને સ્વતંત્રતાના નામે આજે અનેકવિધ ઉત્તમ મર્યાદાઓનો વિનાશ થઈ રહયો છે. શીલના અર્થીઓએ આજના કહેવાતા સુધારા આદિના વ્યામોહમાં પડવા જેવું નથી. આજના સુધારા અને વિકાસ પાછળ સ્વચ્છન્દ છુપાએલો છે. એ સ્વચ્છન્દ ધીરે ધીરે સુધારક ગણાતાં કુટુંબોની સામાન્ય શાંતિમાં પણ તણખા વેરી રહયો છે. કેટલાંક કુટુંબો એ તણખાઓથી દાઝયાં છે અને પ્રત્યક્ષપણે ઘોર અનર્થોને અનુભવવા લાગ્યાં છે. પણ બોલી શક્તાં નથી. પાછા ફરાતું નથી એટલે મહીંને મહીં રીબાયા કરે છે, ઘરની વહુઓ, દીકરીઓ અને બેનોનો વધતો તો સ્વેચ્છાચાર, એમને પ્રિય છે એમ ન માનતા. પહેલાં એ પ્રિય હતો કારણકે, એમાં પોતાની શોભા અને એમાં ઉન્નતિ
શ્રી અરહંતો આઘણા અનંતકાળના અજ્ઞાનને ટાળના૨૦...૨
(૪૯
