________________
દઈ દેવાથી જ શીલ ઉપરનું આક્રમણ ટળતું હોય તો તેમ કરીને પણ, પોતાના શીલ ઉપરના આક્રમણને ટાળવા ઇચ્છે છે.
રાજાજીનું શ્રીમતી સીતાજી પ્રત્યે કથન
“XXXXXXXXXX,મા મૈવીસ્ત્ય મનાનવિ
તવૈવ ભૂષળાન્યતા-જ્યો તિષ્ઠજુ હે સ્વસઃ ! ?'' અંગ ઉપરનાં આભૂષણો ઉતારીને, વગર માગ્યે જ સામે ધરી દેવા પાછળ રહેલા શ્રીમતી સીતાજીના હૃદયભાવ પામીને રાજા તરત જ શ્રીમતી
સીતાજીને 'બેન' તરીકે સંબોધીને કહે છે કે, ‘તું લેશ પણ ડરીશ નહિ'. એટલું જ નહિ. પણ રાજા કહે છે, ‘હે બેન ! આ આભૂષણો તારા જ છે અને તે તારા જ અંગે રહો !'
ગુણાનુરાગમાંથી ઉત્પન્ન થતો રોષ પ્રશસ્ત છે.
શ્રીમતી સીતાજીએ આભૂષણો આપવા માંડયાં એટલે રાજાએ
આ પ્રાસ્તાવિક વાત કરી; પણ શ્રીમતી સીતાજીની આભૂષણો આપી દેવાની તૈયારી જોઈને, રાજાના હૈયામાં શ્રીમતી સીતાજી પ્રત્યેનો બહુમાનભાવ વધી ગયો. એથી રાજાના હૈયામાં આવી મહાસતીને આવા માં મૂકનાર પ્રત્યે સખ્ખત તિરસ્કાર પ્રગટયો. પણ એમાં નવાઈ પામવા જેવું નથી. બહુમાનભાવનો એ નિયમ જ છે. જ્વા પ્રત્યે આપણા હૈયામાં સાચો બહુમાનભાવ હોય, તેના કષ્ટને આપણે સહી શકીએ જતહિ. એના ઉપરનું કષ્ટ પણ આપણને આપણી ઉપર આવેલા કષ્ટ જેવું લાગે. એને કષ્ટમાં મૂકનાર પ્રત્યે રોષ પ્રગટે જ. હૈયામાં સાચો બહુમાનભાવ હોય, છતાં એ વ્યક્તિને કે વસ્તુને ષ્ટમાં મૂકનાર પ્રત્યે રોષ ન પ્રગટે એ સંભવિત જ નથી. જો એવી વ્યક્તિ કે વસ્તુને કષ્ટમાં મૂકનાર પ્રત્યે રોષ ન પ્રગટે, તો માનવું કે, આપણાં હૈયામાં સાચો બહુમાનભાવ છે જ નહિ. એ રોષ શામાંથી પ્રગટે છે ? ગુણાનુરાગમાંથી ગુણાનુરાગવાળો ગુણવાનને કષ્ટ દેનાર તરફ તિરસ્કારવાળો બન્યા વિના રહેતો જ નથી. અને તેમ
ન
શ્રી અરિહંતો આપણા અનંતકાળના અજ્ઞાનને ટાળવા.....૨
૪૧
