________________
ARAB ૨
હવે તમે કહો કે, દુઃખ આવ્યું તમારા પોતાના પૂર્વના દુષ્કર્મથી દુષિત એવા આત્માને નહિ નિજતાં, એ દુ:ખ આવવામાં નિમિત્તભૂત બનનાર બીજા જે કોઈ હોય તેને તમે નિજો, એથી લાભ શો? તમને લાભ થાય ? દુ:ખમાં નિમિત્ત બનનારને લાભ થાય ? કે બીજાને લાભ થાય ? તમને, તેને કે કોઈને પણ કશો લાભ થતો હોય તો તે બતાવો !
સભા : ખાસ લાભ તો દેખાતો નથી. પૂજ્યશ્રી : સામાન્ય લાભ દેખાતો હોય તો તે બતાવો.
સભા : ત્યારે પોતાના આત્માની નિજા કરવાથી પણ શો લાભ થઈ જવાનો ?
પૂજ્યશ્રી : ઘણો જ, પૂર્વના દુષ્કર્મથી દુષિત એવા પોતાના આત્માની નિદા કરનારનાં અંતરમાં એ ભાવના સહજ રીતે પ્રગટે છે કે, 'દુષ્કર્મ, એ ખરેખર ત્યજવા જેવી વસ્તુ છે. દુષ્કર્મ કરીએ અને દુઃખ ન ઈચ્છીએ એ કાંઈ ચાલે-કરે નહિ. દુષ્કર્મ કરીએ છીએ, તો દુ:ખ મળવાનું એ નક્કી વાત છે, આથી આવા દુ:ખની ભવિષ્યમાં પ્રાપ્તિ ન થાય એ માટે, મારે હવે દુષ્કર્મથી બચવું એ જ ઉત્તમ ઉપાય છે.”
દુષ્કર્મથી દુષિત એવા પોતાના આત્માની નિન્દા કરનાર, જેમ દુષ્કર્મના આચરણથી વિમુખ બનવાની પવિત્ર ભાવનાવાળો બની શકે છે, તેમ સત્કર્મની આચરણમાં મગ્ન બનવાની ભાવનાવાળો બની શકે છે.
સુંદર ભવિતવ્યતા આદિના યોગે એ આત્મા કોઈના તરફથી આવેલા દુ:ખના પ્રસંગમાં એ મુજબ સમજી શકે છે કે, આ સંસારમાં દુ:ખનું કોઈ કારણ હોય તો તે કર્મ છે. આત્મા સાથેનો જડ કર્મોનો યોગ, એ જ સારાય દુ:ખની જડ છે, આત્માના સુખને ઢાંકી દેનાર, આત્માને સાચા સુખના આસ્વાદથી વંચિત રાખનાર જો કોઈ વસ્તુ હોય, તો તે આત્માની સાથે એકમેક જેવાં બની ગયેલાં કર્મો જ છે.”
...કથાનુયોગનો મહત્તા અદ્યત્તમાં અદાલત...૧
L2
૧૯
