________________
૨મ નિર્વાણ ભજ છે.
તેઓને જ આવે, કે જેઓ સંસારસુખ ભોગવતા હોવા છતાં પણ સંસારસુખને ઉપાદેય ન માનતા હોય. ભામંડલે દુન્યવી વિજય તો મેળવ્યા હતા, પણ તે છતાં તેમની વાંછા પૂરી થઈ નહોતી. તેમની વાંછા દીક્ષા લઈને મુક્તિમાર્ગની સાધના કરવા દ્વારા જ પૂર્ણ થઈ શકે તેમ હતી; પણ ભવિતવ્યતા એવી કે, એ જ્યારે દીક્ષાના વિચારમાં હતા. તે જ વખતે માથે વીજળી પડી અને તેમનું મૃત્યુ થયું. વીજળી પડી તે વખતે ભામંડલ સંસારસુખની સાધના આદિના કોઈ વિચારમાં હોત, તો શું થાત?
સભા દુર્ગતિ જ થાય ને?
પૂજયશ્રી : આટલું સમજનાર પોતાના આત્માને દુર્ગાનથી પર અને શુભ ધ્યાનમાં સ્થિત રાખવાનો પ્રયત્ન કરે કે નહિ? મૃત્યુ ક્યાં અને ક્યારે આવશે, એ નિશ્ચિત છે ? રસ્તે ચાલતાં મૃત્યુ થાય કે નહિ? પેઢીમાં રૂપીયા ગણતાં મૃત્યુ થાય કે નહિ ? સોદાની નોંધ કરતાં મૃત્યુ થાય કે નહિ? પલંગમાં પોઢયા હો ને મૃત્યુ થાય કે નહિ ? તમારે માટે કયું એવું સ્થળ છે, કે જ્યાં મૃત્યુ અસંભવિત હોય ? જ્યારે આપણે માટે અહીં કોઈ જ એવું સ્થળ નથી કે જ્યાં મૃત્યુ અસંભવિત હોય, તો આપણે દરેક સ્થળે અને દરેક સમયે આપણા આત્માને કેવો સાવધ રાખવો જોઈએ ? સંસારની ક્રિયા કરતાં પણ આત્મા બેભાન ન બને, એવી વિવેકદશા પ્રાપ્ત કરવી જોઈએ ને ? જે આત્મામાં એવી વિવેકદશા પ્રગટે, તેને અવસરે અવસરે સંસારત્યાગની ભાવના પણ આવે ને ? જિંદગીમાં તમને દક્ષા લેવાની ભાવના આવી છે? ક્યારે હું દીક્ષા લઉં અને ક્યારે હું મોક્ષસાધનામાં અપ્રમત્ત બનું એવો વિચાર કદી ર્યો છે ખરો?
મૃત્યુ મોં ફાડીને બેઠું છે, માટે ધર્મ કરી લઉં
એવો વિચાર કેટલાને આવે છે? ભામંડલના પ્રસંગ ઉપરથી એ બોધ પણ લેવા જેવો છે કે. દાન, શીલ આદિ સંબંધી જે કોઈ કરણીઓ કરવાની ભાવના હોય, તેમાં
