________________
શ્રી લક્ષ્મણજી કોણ ? વસુદત્તનો જીવ, કે જે શ્રીભૂતિ તરીકે ઉત્પન્ન થયો હતો અને જેણે પોતાની કન્યા વેગવતી મિથ્યાદૃષ્ટિ શંભુરાજાને આપવાની ના પાડી હતી તથા એ કારણે જ જેને શંભુરાજાએ હણી નાખ્યો હતો, તે સ્વર્ગમાં ઉત્પન્ન થયા બાદ, ત્યાંથી ચ્યવીને સુપ્રતિષ્ઠ નામના નગરમાં પુનર્વસુ નામના વિદ્યાધર તરીકે જન્મ્યો. તે વિદ્યાધરે, એક્વાર કામાતુર બનીને, ત્રિભુવનાનંદ નામના ચક્રવતિની અનંગસુંદરી નામની કન્યાનું પંડરીક વિજયમાંથી અપહરણ કર્યું. પોતાની પુત્રીને પુનર્વસુ વિદ્યાધર હરી ગયો એ જાણીને, ત્રિભુવનાનંદ ચક્રવર્તીએ કેટલાક વિદ્યાધરોને તેની પાછળ મોકલ્યા. ચક્રવર્તીએ મોક્લેલા વિદ્યાધરોની સાથે પુનર્વસુ વિદ્યાધર વિમાનમાં રહીને યુદ્ધ કરવા લાગ્યો.
ત્રિભુવનાનંદ ચક્રવર્તીની પુત્રી અનંગસુંદરી પણ પુનર્વસુ વિદ્યાધરના તે જ વિમાનમાં હતી, પણ જે વખતે પુનર્વસુ વિઘાધર ત્રિભુવનાનંદ ચક્રવર્તીએ મોકલેલા વિદ્યાધરોની સાથે યુદ્ધ કરવામાં આકુળ બન્યો હતો, તે વખતે તે અનંગસુંદરી પુનર્વસુના વિમાનમાંથી નીચે એક લતાકુંજ ઉપર જઈ પડી. આ રીતે અનંગસુંદરી ગઈ, એટલે પુનર્વસુ વિદ્યાધરને યુદ્ધ કરવાનું કોઈ પ્રયોજન રહતું નહિ પણ તેના હૈયામાં અનંગસુંદરીને પ્રાપ્ત કરવાની તીવ્ર અભિલાષા હતી. આથી અનંગસુંદરીની ભવિષ્યમાં પ્રાપ્તિ થાય એ માટેનું નિયાણું કરીને પુનર્વસુએ દીક્ષા લીધી. દીક્ષિત અવસ્થામાં પોતાના શેષ આયુષ્યને પૂર્ણ કરીને, મૃત્યુ પામી તે પુનર્વસુનો જીવ સ્વર્ગમાં ઉત્પન્ન થયો અને ત્યાંથી ચ્યવીને આ લક્ષ્મણ તરીકે ઉત્પન્ન થયો છે.
અનંગસુંદરી વિશલ્યા તરીકે આ બાજુ પુનર્વસુ વિદ્યાધરના વિમાનમાંથી જે અનંગસુંદરી લતાજ્જ ઉપર પડી ગઈ હતી, તે અનંગસુંદરીએ વનમાં રહીને પણ
........મુનિને વેગવતનું કલંકદાર...૯.
૨૧૯
