________________
સDARA
એનો કોઈ જવાબ આપતું નથી, આ દશામાં, મોહની મૂચ્છમાં સપડાયેલા અને પોતાની આજ્ઞાને કોઈ લંઘી શકે નહિ તેમ માનતા શ્રી રામચંદ્રજી ક્રોધથી ધમધમી ઉઠે, એમાં આશ્ચર્ય પામવા જેવું કાંઈ છે જ નહિ.
રોષાયમાન બનેલા શ્રીરામચન્દ્રજી, ત્યાં રહેલા માનવોને તેમજ વિદ્યાધરોને ઉદ્દેશીને કહે છે. જો તમે મરવાની ઇચ્છાવાળા ન હો, તો હજુ પણ હું તમને કહું છું કે, લોચવાળા મસ્તક્વાળી એવી પણ તે મારી પ્રિયાને તમે મને સત્વર બતાવો !' શ્રીરામચંદ્રજીએ આ પ્રમાણે કહાં તે છતાં પણ કોઈ કાંઈ જ બોલતું નથી. બધા મૂંગા ઉભા છે. આવા વખતે બોલવાની હિંમત પણ કરે કોણ ? સ્વાભાવિક રીતે સૌને એમ થાય કે, અત્યારે તે બોલે, કે જેને માથે કાળ ભમતો હોય, આવા વખતે શ્રીરામચંદ્રજીની પાસે કાંઈપણ બોલવું એ જેવું તેવું જોખમ છે? વળી કહેવું પણ શું ? શ્રીમતી સીતાજીને સમજાવી-પટાવીને પાછાં લાવી શકાય એવી સ્થિતિ રહી નથી, કારણકે, એ તો દીક્ષિત બની ચૂક્યાં છે; અને અહીં દીક્ષાની વાત સંભળાવવી એ ગજબનાક જોખમ ખેડવા જેવું છે. તે રીતે જ્યારે કોઈ કાંઈ બોલતું નથી અને સૌ કોઈ ઉદાસીન મુખે ઉભા રહ્યા છે, ત્યારે શ્રીરામચંદ્રજીને એમ થઈ જાય છે કે, મારી સામે આ હિંમત ? તરતજ તેઓ શ્રી લક્ષ્મણજીના નામના પોકારો કરે છે. તેમને પોતાની પાસે આવવાનું જણાવે છે, અને પોતાને ધનુષ્ય બાણ આપવાનું સૂચન કરે છે. શ્રીરામચંદ્રજીની એ ઇચ્છા છે કે, “આ બધાને હું ઉડાવી દઉં, કારણકે, હું દુસ્થિત છું તે છતાં પણ આ લોકો ઉઘસીનપણે સુસ્થિત છે !'
લબ્ધિ છતાં ઉપયોગશૂન્યતા વિચાર કરો કે, મોહનો ઉત્પાત કેવો વિષમ છે? વિવેકી અને વિચક્ષણ આત્માઓ પણ, મોહના ઉછાળાથી કેટલી બધી કારમી દુર્દશાના ભોગ બની જાય છે, એ વાત ખૂબ જ ધ્યાનમાં રાખવા જેવી છે.
...શ્રી રામચન્દ્રજીનલે રોષ અને શ્રી લક્ષ્મણજીના હિતશિક્ષ......૭
(૧પ૧