________________
લોકવાદથી દોરાવાનું નહિ પણ લોકવાદને દોરવાનો જે લોકો પહેલાં શ્રીમતી સીતાજીને કોઈપણ પ્રકારે સતી માનવાને તૈયાર નહોતા, તે જ લોકો હવે આવી વાત બોલે છે ! લોકનું કામ આવું ! પૂર્વનો પવન પશ્ચિમ તરફ વાય તો જીવના પશ્ચિમ તરફ ઉડે અને એ જ પવન ઉત્તર કે દક્ષિણ તરફ વાય એટલે જીવજા પણ ઉત્તર કે દક્ષિણ તરફ ઉડે, લોક પણ એવા. આમે ય બોલે ને તેમેય બોલે. વિચારો કે, લોકવાદને આંધળીયાં કરીને અનુસરવું, એમાં કેટલું બધું જોખમ છે? શાસનને પામેલાઓએ લોકવાદને શરણે નહિ થતાં, લોકવાદને શરણે કરવાનો જ પ્રયાસ કરવો જોઈએ. લોકવાદથી ઘેરાવાનું નહિ, પણ લોકવાદને દોરવાનું જ કામ કરવું જોઈએ.
શ્રી રામચન્દ્રજીનું સૂચન શ્રીરામચંદ્રજીએ લોકવાદને આધીન બનવાનું ફળ ચાખ્યું છે. લોકોએ આવું કહ્યું, એટલે શ્રીરામચંદ્રજીને લોક ઉપરની ઘણા દિવસની બળતરા કાઢવાની તક મળી ગઈ. દિવ્યને અટકાવવાને માટે લોકોએ મચાવેલા કોલાહલને શ્રીરામચંદ્રજીએ તિરસ્કારી કાઢયો. “શ્રીમતી સીતા સતી છે મહાસતી છે' એવું બોલતા લોકો ઉપર તેમને ગુસ્સો ઉપયો. આથી શ્રી રામચંદ્રજી પણ લોકોને ઉદ્દેશીને કહે છે કે,
“મર્યાદ્રા નારિત dotra : ”
‘તમને કોઈપણ પ્રકારની મર્યાદા જ નથી. આમ કહીને લોકના નિર્મર્યાદપણાને વર્ણવતા હોય તેમ શ્રીરામચંદ્રજી કહે છે કે,
“સંdo ઢોવં યુધ્ધામ-વેયં ટૂંહિતા પુરા ”
‘દોષનો સંલ્પ કરીને તમેજ લોકોએ પહેલાં આ શ્રીમતી સીતાને દોષિત ઠરાવી હતી. અર્થાત્, અત્યારે તમે એમ કહો છો કે; શ્રીમતી સીતા સતી છે, મહાસતી છે. પણ પહેલાં એને દોષિત ઠરાવનારા ય તમે જ હતા ને? અને આગળ વધીને શ્રી રામચંદ્રજી એમ પણ કહે છે કે,
મહાસતી સીતાજીનું દિવ્ય અને દક્ષિક
૧૨૭
