________________
કાર્ય કરે. તું વિષયાધીન થઈને નિરર્થક મનુષ્યજન્મ ગુમાવવા નીકળ્યો છે એ સુવર્ણના કાચબાને માટે મહાન પ્રાસાદને તોડી પાડી નાખવા જેવું કરે છે. જો તું કામભોગની લાલસાએ આ વ્યવસાય આદરી બેઠો હોય તો એ માટે તો તારે પાંચસો જેટલી પત્નીઓનું સાધન છે. દેવીઓને ભવિષ્યમાં પત્ની બનાવવા માટે આ તારી વર્તમાન સ્ત્રીઓને ત્યજી દેવા તૈયાર થયો છે એ તારું કાર્ય, ઉદરમાં રહેલી વસ્તુને માટે, હાથ પર રહેલી વસ્તુનો ત્યાગ કરવા જેવું મૂર્ખતાભરેલું છે. ભોગવિષય પરત્વે પણ તું જિનભગવાન પ્રણીત ધર્મને અનુસરીને ચાલ. કેમકે પાંચ જ પૈસા માગવાનો પ્રસંગ આવ્યો હોય તો તે પણ સજ્જન પાસે માગવા, અન્ય પાસે નહીં-એમ કહ્યું છે.
- જિનેશ્વરનો ધર્મ ફક્ત મોક્ષ પ્રાપ્ત કરવાનું જ સાધન છે એમ નથી; અર્થ અને કામની પ્રાપ્તિ પણ એનાથી થાય છે; કેમકે કોઢવધિ દ્રવ્યનું દાન કરવાની જેનામાં શક્તિ હોય છે એને મન એકસો શી ગણત્રીમાં ? તને તારી અભીષ્ટ વસ્તુની પ્રાપ્તિ થશે, પણ સાથે અગ્નિજનિત પીડા પણ. ભોગવવી પડશે. ક્ષપણક સ્વર્ગે તો જશે પરંતુ લોકોની નિંદા, તીરસ્કાર અને નિર્ભસ્મા પામીને જ. નિર્વિઘ્નપણે ઈષ્ટ વસ્તુઓનો આપનાર કોઈ હોય તો એ કેવળ જૈનધર્મ જ છે. હદ ઉપરાંત વ્યાજ લેનારા હોય એઓ પણ જો આપ્ત એટલે વિશ્વાસપાત્ર અને પ્રતિષ્ઠાવાળા હોય તોજ સુખકારક થાય. માટે હે મિત્ર ! અજ્ઞાનજનો જ પસંદ કરે એવા આ મૃત્યુથી પાછો. ફર. કારણકે એ વિષની પેઠે પરિણામે અત્યંત ભયંકર છે. હમણાં તો ધર્મ, અર્થ અને કામ-એ ત્રણ પુરુષાર્થ સાધવામાં તત્પર રહે. પછી જ પંડિતને યોગ્ય એવું મૃત્યુ તારું થશે અને તું એ સ્વીકારી લેજે. એવું મૃત્યુ ઉત્તમ મૃત્યુ કહેવાય અને એજ પુનઃ પુનઃ જન્મરણને મૂળમાંથી જ છેદે છે. કેમકે મર્મને જાણનારો ગોત્રિય જ ગોવિયનો નાશ કરી શકે છે.
આ પ્રમાણે મહાત્મા નાગિલે બહુ બહુ રીતે નિવાર્યો છતાં સ્વર્ણકાર તો નિદાનપૂર્વક અગ્નિમાં પ્રવેશ કરી મરણાધીન થયો. એના જેવા બીજું કરે પણ શું ? એ સુવર્ણની જ પરીક્ષા કરી જાણતો હતો. કામદેવરૂપ
૧. એક ક્ષપણક ભિક્ષની વાર્તા છે એમાંથી આ દષ્ટાંત આપ્યું છે. અભયકુમાર મંત્રીશ્વરનું જીવનચરિત્ર (સર્ગ અગ્યારમો)
૪૫