________________
આજે ક્રીડાસુખ અનુભવીશ.” એવું ચિંતવન કરતા એ સ્વર્ણકારને વિના વિલંબે દેવીઓએ કહ્યું-દેવતાની આકૃતિઓ કોતરેલી હોય એવાં આભૂષણો મૃત્યુલોકના માનવીને યોગ્ય ન હોય એમ અમારા જેવી દેવીઓ તારા જેવા મનુષ્ય શરીરીના ઉપભગોને પાત્ર નથી. એ સાંભળીને પેલો તો વિલક્ષ થઈ ચિંતવવા લાગ્યો-હા ! મારી પાંચસો સ્ત્રીઓ યે ગઈ અને આ દેવીઓ યે જાય છે ! કૉશ ને કુહાડી બંને ગયાં ! મેં આમના રૂપથી મોહિત થઈને મારી સર્વ સ્ત્રીઓને ત્યજી દીધી. એ મેં ઊંચે આકાશમાં રહેલા મેઘને જોઈને, મારી પાસે રહેલા જળપૂર્ણ ઘટને ભાંગી ફોડી નાખ્યા જેવું કર્યું છે !” આમ ચિંતવી રહેલા કુમારનંદીને પુનઃ યક્ષિણીઓએ કહ્યું-જો તું અગ્નિપ્રવેશ કે અન્ય કંઈ એવું કરીને દેવરૂપ પ્રાપ્ત કર તો અમારો પતિ થઈ શકે, અને એમ થાય તો અમે તને નિત્ય માનવજનને દુપ્રાપ્ય એવાં દિવ્ય સુખનો લ્હાવો લેવરાવીએ.”
એ સાંભળીને એણે કહ્યું-હું એકાકી ક્યાં જાઉં અને શું કરું ?” એટલે યક્ષિણીઓએ એને હંસની જેમ હસ્ત પર બેસાડીને ક્ષણવારમાં ચંપાનગરીના ઉધાનમાં લઈ જઈ મૂક્યો. આમ જે સ્થળેથી આવતાં અનેક માસો વીત્યા હતા તે સ્થળે નિમેષમાત્રમાં પહોંચી ગયો. લોકોએ તો એને સધ ઓળખી કાઢ્યો અને પૂછ્યું કે અરે ભાઈ ! ઘર તો પ્રાણ બરાબર હતું છતાં એને છોડીને આટલા બધા દિવસ સુધી તું ક્યાં ગયો હતો ? એટલે એણે, વ્યાસમુનિએ રામકથા કહી સંભળાવી હતી એમ પોતાની સર્વ વિતકકથા એમને કહી સંભળાવી. પછી હાસા પ્રહાસા યક્ષિણીઓના સૌંદર્યમાં અતિ મુગ્ધ થયેલો હોઈ એણે, જાણે સુવર્ણની સાથે સ્પર્ધા કરવાને જ હોય નહીં એમ અનિપ્રવેશની તૈયારી કરી.
આ વખતે એનો મિત્ર પરમશ્રાવક નાગિલ હતો એણે આવીને એને ઉપદેશનાં શબ્દો કહેવા માંડ્યા. કારણ કે ધર્મમિત્રની આવે પ્રસંગે જ ખબર પડે છે. એણે શિક્ષા આપી કે મિત્ર ! તેં આ લોકો ઉપહાસ કરે એવું શું આદર્યું ? તારા જેવાઓ તો લોકો પ્રશંસા કરે એવું કંઈ સુંદર
૧. રામાયણ.
અભયકુમાર મંત્રીશ્વરનું જીવનચરિત્ર (ભાગ-૩)