________________
એનું ફળ એને સધ આપું છું. એને આજથી નિત્ય ઘર સાફસુફ કરવાનું, લીંપવાનું, તૃણ-ગોમય, ધુળ આદિ કચરો વાળવાનું, બાળકોની અશુચિ, વસ્ત્ર વગેરે ધોઈ સ્વચ્છ કરવાનું કામ સોંપું છું. એણે મનથી પણ બીજા કશા કામની ઈચ્છા કરવી નહીં. હવે એને મારા ઘરમાં અન્ય કશો અધિકાર નથી. કેમકે પદવી ગુણાનુસાર જ મળે છે. માટે હે બંધુઓ ! તમારે તમારી પુત્રીને શેઠ આવું નીચ કાર્ય સોંપે છે એમ જાણી મારા પર લેશ પણ રોષ કરવો નહીં.
પછી ભોગવતીના બંધુઓને કહ્યું આ તમારી પુત્રીએ પણ મારી આજ્ઞા ઉથાપી છે. કેમકે એ નિર્ભયપણે શાળના કણ ખાઈ ગઈ. એને હું પીસવુંખાંડવુ-દળવું-રસોઈ કરવી તથા વલોણું કરવું-એ કાર્યો સોંપું છું. એ અન્ય કશાને યોગ્ય નથી. અથવા તો કાન વગરનાને કુંડળ શેનાં હોય ?
વળી રક્ષિકાના બંધુઓને પ્રેમપૂર્વક કહ્યું-તમારી રક્ષિકાએ શાળના દાણા સાચવી રાખીને મારી આજ્ઞા યથાયોગ્ય પાળી છે. માટે હું એને મારા ઘરના સુવર્ણ-મણિ-મુક્તા-વસ્ત્ર વગેરેનો ભંડાર સોંપું છું એણે એ ભંડાર રાત્રિ દિવસ સાચવવો. યોગ્ય પદવી ન આપનાર પ્રભુ પણ દોષને પાત્ર કહેવાય.
છેવટે રોહિણીના બંધુ વર્ગ સમક્ષ શેઠે પ્રમોદ સહિત કહ્યું, “સર્વ ગુણરત્નોના સાગર જેવી તમારી પુત્રીને હું ધન્યવાદ આપું છું. કેમકે એ મારી વધુએ પોતાની મેળે યથાયુક્ત વિચાર કરીને શાળના કણની વૃદ્ધિ કરી છે. માર્ગાનુસારિણી મતિ એનામાં છે એવી વિરલ મનુષ્યોમાં જ હોય છે. માટે એને હું અત્યારથી મારા આખા ઘરની સ્વામીનીનું પદ આપું છું. એની આજ્ઞા સિવાય એક પણ વસ્તુ ઘરથી બહાર જાય નહીં તેમ અંદર આવે પણ નહીં.” એ સર્વથી નાની છે છતાં એની જ આજ્ઞા સર્વ કોઈએ માનવી. કેમકે ગુણ હોય તો મોટા થવાય છે, વયથી મોટા થવાતું નથી. સુધાકર ચંદ્રમાને જેમ સર્વ નક્ષત્રોમાં રોહિણી સન્માન્ય છે એમ મારા ઘરમાં પણ સર્વ વધુઓમાં એ સન્માન્ય હો. જેને મારી આ આજ્ઞાનું ખંડન કરવું હોય એણે એની આજ્ઞાનું ખંડન કરવું, અને જેને મારી આજ્ઞા માન્ય હોય એણે એની આજ્ઞા નિશ્ચયે માનવી.
અભયકુમાર મંત્રીશ્વરનું જીવનચરિત્ર (સર્ગ બારમો)
૧૧૩