________________
શ્રેષ્ઠીનાં આ વચન સર્વ કોઈએ નિધાનની જેમ સંગ્રહી રાખ્યા. લોકોએ પણ રોહિણીની એક દેવીની જેમ પ્રશંસા કરી “પાંચ દાણામાંથી, કૃષ્ણ ચિત્રાવેલીની જેમ અસંખ્ય નીપજાવી દીધાં એ રોહિણી વધુ ખરેખર એક રત્ન નીવડી. નિશ્ચયે ભાગ્યવાનને ઘેર જ આવી વહુ હોય છે. અથવા કામધેનુ કાંઈ જેને તેને ઘેર જન્મતી નથી. ધનાવહ શ્રેષ્ઠીનાં પણ ધન્ય ભાગ્ય કે એના ઘરમાં આવી વહુ આવી છે. સમુદ્રદત્ત તથા લક્ષ્મી વિષ્ણુ સિવાય બીજે રહે પણ ક્યાં ?”
| પછી શ્રેષ્ઠીના આદેશથી યોગ્ય રુચિવાળી ચારે વધુઓ પોતપોતાને કામે વળગી ગઈ. ધનાવહ શેઠ પણ આ પ્રમાણે સર્વકાર્યની વ્યવસ્થા થઈ જવાથી સુખે ધર્મકર્મ કરવા લાગ્યો. કેમકે ધર્મ એવાઓ જ કરી શકે છે કે જેમનું ઘર વ્યવસ્થાવાળું હોય છે.
હે અભયમુનિ ! તારા પૂછવાથી મેં આ ચાર વધુઓનું દષ્ટાન્ત કહી સંભળાવ્યું-હવે એનો ઉપનય સમજાવું છું એ ચિત્તસ્થિર રાખીને સાંભળ;
રાજગૃહનગર જેવો “નરભવ' સમજવો. ચાર પુત્રવધુઓ કહી તે પ્રાણીઓની ચાર ગતિ સમજવી, અને જેવો ધનાવહ શ્રેષ્ઠી કહો એવા ગુરુ સમજવા. પાંચ શાળના કણ એ પાંચ મહાવ્રત વધુઓનાં સંગાસંબંધિ એ શ્રીયુત ચતુર્વિધ સંઘ. જેમ શેઠે વધુઓનાં સ્વજનોની સમક્ષ પાંચ કણો આપ્યા એમ ગુરુ તને સંઘસમક્ષ વ્રત આપે છે. જેમ ઉજિઝકાએ શાલિકણ ફેંકી દીધાં તો અશુચિ દૂર કરવા વગેરે કાર્ય કરવા થકી દુઃખી થઈ તેમ જે મુનિ સુખલંપટ થઈને પોતાનાં વ્રત ત્યજી દે છે. એવાને લોકો પણ “અરે વ્રતભ્રષ્ટા ! દુરાશય ! પાપિષ્ઠ ! તારું મુખ કોણ જુએ, અમારી દષ્ટિથી દૂર થા.” એમ કહીને નિંદે છે. અરે નિર્લજ, સર્વસંઘ સમક્ષ તારે જ મુખે વ્રત ઉચ્ચરીને હવે એ ત્યજી દે છે એથી તને કંઈ લાગતું નથી ? એમ કહીને ઉપાલંભ દે છે. વળી પરલોકમાં પણ એને દુર્ગતિજન્ય પરમદુઃખ પડે છે.
શાળના કણ ખાઈ જનારી ભોગવતીને જેમ ઘરનાં હલકાં કાર્યો કરી કરીને તનમનથી સંતાપ થતો, એવી રીતે આજીવિકા નિમિત્તે વેષ ૧૧૪
અભયકુમાર મંત્રીશ્વરનું જીવનચરિત્ર (ભાગ-૩)
