________________
2.
( ૧૭ ) જ્ઞતા પણ કેવી છે! આંખને પ્રિય લાગે એવું લાવણ્ય બધા અંગોપાંગમાં ઉલ્લસિત છે. સર્ષની જેવા વાંકા એના કેશ છે. મધ્યભાગ માઠા ચિત્તની જે તુચ્છ છે. હૃદયમાં રહેલા ઉચ્ચ મને રથની જેવા ઉંચા એના સ્તનયુગલ છે. સાધુજનની ચિત્તવૃત્તિની જેવી સરલ એની નાસિકા છે. સજજનેના મૈત્રીભાવ જે પ્રલંબ એને કેશપાશ છે. રાગિણીના માનસની જેવા સ્નિગ્ધ એના બે લોચન છે. દુર્જનના કૃત્યની જે વક્ર એને કટાક્ષાલક છે. પ્રવાળના દળ જેવા રક્ત એના અધરપકવ શોભે છે. જગત્રયને જય મેળવવાથી મળેલી હોય એવી એના ગળે ત્રણ રેખાઓ છે. સુવર્ણના શાલિગ્રામની જેવું એના શરીરમાં સૈકુમાર્ય છે. કેળના સ્તંભ જેવું એનું જંઘાયુમ છે અને મંજુલ એનું ચલન છે.
આ પ્રમાણે સર્વાંગસુંદર એવી તેને જોઈને ગાઢ અનુરાગવાળી દષ્ટિવડે જેતે કુમાર તેને બેલાવવા જાય છે તેવામાં તે સ્ત્રી જ બોલી કે- તમે કેણ છે ? ક્યાંથી આવે છે?” કુમારે કહ્યું કે-- હું ક્ષત્રીય છું અને ભાગ્યગથી દૂર દેશથી અહીં આવ્યો છું.’ આ પ્રમાણે કહીને કુમારે સુંદર વાણવડે તેને પૂછ્યું કે-“વિશ્વમ અલંકારભૂત એવું આ નગર શૂન્ય કેમ છે? વળી તું આવા રૂપવડે લક્ષમીને પણ જીતનારી આ નિર્માનુષ્ય નગરમાં એકલી કેમ રહે છે ?” ત્યારે કન્યા બોલી કે-“હે સાભાગ્યસાગર! આ નગરને ને મારે મૂળથી છેડા સુધીને સર્વ વૃત્તાંત હું કહું છું તે સાંભળે.
આ શ્રી કનક નામનું નગરના ગુણવાળું નગર છે કે જે ચૈત્યપર રહેલી ધ્વજાઓની શોભાવડે જાણે દેવનગરની તર્જના કરતું ન હોય. આ નગરમાં સ્વરૂપવડે કામદેવને