________________
( ૧૮ ) જીતનારા શ્રીકનધ્વજ નામના રાજા હતા. તે પાતે ત્રાસ વિનાના છતાં શત્રુવને તેણે ત્રાસ પમાડયો હતા. તે રાજાને સુવર્ણ જેવા વવાળી કેનકમ જરી નામે પ્રિયા હતી. તેની કુક્ષિથી ઉત્પન્ન થયેલી પ્રિયંગુમજરી નામે હું તેની પુત્રી છું. હું આલ્યાવસ્થાથી મારા માતાપિતાને પ્રાણથી પણ વહાલી હતી. અનુક્રમે કળાસમૂહમાં કુશળ એવી હું યૌવનાવસ્થા પામી, એવામાં પૂર્વભવના વરી એવા કાઈ રાક્ષસે આવીને મારા પિતા, રાણીઓ, પ્રધાન અને પુરાહિતના વધ કર્યાં. એટલે લાક આ નગર અને દેશને તજી દઇને દિશામૂઢ થઈ ગયેલાની જેમ ચારે દિશાએ પલાયન કરી ગયા; તેથી આ નગર ઋદ્ધિવડે અલ'કૃત છતાં પણ શૂન્ય થઈ ગયુ છે. તે વખતે હું પણ નાસી જતી હતી તેનેં આ રાક્ષસે અટકાવીને અનુરાગીપણે કહ્યું કે જો તું ભાગી જઈશ તે હું તને મારી નાખીશ; તેથી તારે ભાગી જવું નહીં અને મારે ભય પણ રાખવા નહીં. હું તને શુભ લગ્ન સમયે અહીં જ હુ વડે પરણીશ. ’ આ પ્રમાણે કહીને તેને નહીં ઈચ્છતી એવી મને તેણે બળાત્કારે અહીં રાખી. તે આ એક તુંબમાંહેના અંજનવડે મને બીલાડી મનાવીને જાય છે અને બીજા તુખના અંજનવડે પાછે આવે છે ત્યારે મને કન્યા અનાવે છે. આ પ્રમાણેની મારી સ્થિતિ છે. તે રાક્ષસ દરરોજ દિવસે કાઇપણ સ્થળે જાય છે અને રાત્રે પાછો આવે છે. આ પ્રમાણે મારા દિવસેા વ્યતિક્રમે છે. એક દિવસ મે તેને પૂછ્યું કે- તમે કેણુ છે ? દૈવ છે કે મનુષ્ય છે ?” તે ખેલ્યા કે–“ સાંભળ ! વૈતાઢય પર્યંત ઉપરના મણિમ'દિર નામના નગરને વિદ્યાધરામાં શિરામણિ ચિત્રાંગદ નામે હું રાજા છું, દૈવયેાગે હું મનુ