________________
ઉપમિતિભવપ્રપંચા કથા ભાગ-૧ | પ્રથમ પ્રસ્તાવ
શ્લોકાર્થ :
નહિ પ્રાપ્ત થયેલા મધ્ય ભાગથી ગંભીર, ખાઈમાં ભરેલા જલના કારણે દુઃખે ગમન કરી શકાય એવું, વિલાસ કરતાં ચપળ કલ્લોલવાળાં સરોવરો વડે કરાયેલા વિસ્મયવાળું (મહાપુર) છે. ll૧૧૭ી. શ્લોક :
घोरान्धकूपसंघातैः, शत्रूणां त्रासहेतुभिः ।
समन्तादुपगूढं च, प्राकाराभ्यर्णवर्तिभिः ।।११८ ।। શ્લોકાર્ચ -
શત્રુઓના ત્રાસનું કારણ, કિલ્લાની પાસે રહેલા એવા અત્યંત અંધકારવાળા કૂવાના સમૂહ વડે ચારે બાજુથી વ્યાપ્ત એવું (મહાપુર છે) એમ અન્વય છે. ll૧૧૮II. શ્લોક :
भ्रमभ्रमरझङ्कारतारसंगीतसुन्दरैः ।
नानापुष्पफलाकीर्णे ति चामरकाननैः ।।११९।। શ્લોકાર્થ :
ભમતા ભમરાઓના ઝંકારથી ઊઠેલા મધુર સંગીતથી સુંદર જુદાં જુદાં પુષ્પો અને ફળોથી લચી પડેલા એવા દેવલોકના બગીચાઓથી શોભે છે. I૧૧૯IL. શ્લોક :
अनेकाश्चर्यभूयिष्ठं, तच्चमत्कारकारणम् ।
अदृष्टमूलपर्यन्तमीदृशं हि महापुरम् ।।१२० ।। अष्टभिः कुलकम् શ્લોકાર્ચ -
અનેક આશ્ચર્યોથી ભરપૂર, ચમત્કારનું કારણ તે અદષ્ટમૂલપર્યન્ત મહાપુર આવા પ્રકારનું છે=ઉપરમાં વર્ણન કર્યું એવા પ્રકારનું છે. ll૧૨૦
रङ्कवर्णनम् શ્લોક :
तत्र निष्पुण्यको नाम, कश्चिद्रको महोदरः । निर्नष्टबन्धुदुर्बुद्धिरर्थपौरुषवर्जितः ।।१२१ ।।