________________
શતકનામા પંચમકર્મગ્રંથ સાગરોપમ નિષેક કાળ. અને ૩૦ કોડા કોડી સાગરોપમ સ્થિતિબંધ તે સત્તાકાળ જાણવો.
સ્થિતિબંધમાં ૧ સમયથી માંડીને પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગના બંધની હાની વૃધ્ધિમાં અબાધામાં ૧ સમયની હાની વૃદ્ધિ થાય છે.)
આયુષ્ય સિવાયના સાતે કર્મોમાં જેમ સ્થિતિબંધ વધારે થાય તેમ અબાધા વધારે પડે અને જેમ સ્થિતિબંધ ઓછો તેમ અબાધા પણ ઓછી પડે. પરંતુ આયુષ્યમાં આ નિયમ નથી એટલે કે આયુષ્યના ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ, ઉત્કૃષ્ટ, મધ્યમ અને જઘન્ય અબાધા પડે. અને ક્વચિત્ જઘન્ય આયુષ્યબંધે ઉત્કૃષ્ટ પણ અબાધા હોય.
આયુષ્ય સિવાય સાતકર્મમાં જઘન્ય સ્થિતિબંધે જઘન્ય અબાધા હોય.
સમયાધિક જઘન્ય સ્થિતિબંધથી માંડીને પલ્યો. નો અસં. ભાગ સ્થિતિબંધ વધે ત્યાં સુધી અબાધામાં એક સમય વધે. એટલે સમયાધિક જઘન્ય અબાધા
થાય.
પલ્યો. ના અસંખ્યાતમા ભાગ સહિત જઘન્ય બંધ કરતાં પણ સમયાધિક સ્થિતિબંધ થાય તો બે સમય અધિક જઘન્ય અબાધા. એમ સમય સમયની વૃદ્ધિએ બીજો પલ્યો. નો અસં. ભાગ અધિક બંધ થાય ત્યાં સુધી બે સમય અધિક જઘન્ય અબાધા હોય. એટલે બે સમય સહિત અંતર્મુહૂર્ત અબાધા. - આ રીતે સ્થિતિબંધમાં એક સમય થી માંડીને પલ્યો નો અસં. ભાગ સ્થિતિબંધ વધે ત્યાં સુધી અબાધામાં એક સમય વધે.
એમ સ્થિતિબંધ પલ્યો. નો અસં. ભાગ વધારવો. અને અબાધામાં એક સમય વધારવો. એમ કરતાં એવો સુમેળ થાય કે સ્થિતિબંધ એક કોડાકોડી સાગરોપમ થાય ત્યારે અબાધા સો વર્ષ પ્રમાણ થાય.
વળી કોડાકોડી સાગરોપમ કરતાં બંધમાં એક સમયથી માંડી પલ્યો. નો
૧ અગાધ સાગરની જેમ જલ્દી પાર (છેડો) ન આવે તેટલો દીર્ઘકાળ તે સાગરોપમ. સમુદ્રની ઉપમાથી જણાવેલ કાળ. અથવા અતર જલ્દીથી સમુદ્રની જેમ તરી ન શકાય, પાર ન પામી શકાય માટે સાગરોપમને અતર કહે છે. તરતું જ શકયતે તિ અતર:
