________________
ધ્રુવબંધી વિગેરેને વિશે ભાંગા
વિશિષ્ટ આત્મગુણપ્રાપ્તિના સદ્ભાવે તે પ્રકૃતિનો બંધ વિચ્છેદ અથવા અબંધ થશે. તે અનાદિ સાંત. આ ભાંગો ભવ્યજીવોને જ હોય છે. ભવ્યજીવને અનાદિકાળથી થતો પ્રકૃતિનો બંધ ઉપરના ગુણસ્થાનકે જતા બંધવિચ્છેદ થાય એટલે સાંત થાય તેથી અનાદિ સાંત ભાંગો ઘટે.
(૩) સાદિ અનન્ત :- જે પ્રકૃતિ બંધવિચ્છેદ થઇને અથવા અબંધ થઇને ફરી બંધાય તે સાદિ. અને તે ફરીથી બંધાયેલ પ્રકૃતિ અનંતકાળ સુધી રહે તે ભાંગો સાદિ અનન્ત. આ બંધ કોઇપણ પ્રકૃતિનો કોઇપણ જીવને હોય નહિ. કારણકે વિશિષ્ટ (સમ્યક્ત્વાદિ) ગુણ પ્રાપ્ત કરી પતિત થયેલ આત્મા ફરી વિશિષ્ટ ગુણ પામી બંધ વિચ્છેદ કરશેજ. તેથી સાદિ અનન્ત ઘટે નહી.
(૪) સાદિ-સાન્ત જે પ્રકૃતિનો બંધ વિચ્છેદ થયા પછી ફરીથી બંધાય ત્યારે સાદિ અને બંધાયેલ ફરી વિચ્છેદ પામે તે સાન્ત. એટલે સાદિ-સાન્ત આ ભાંગો પતિત પરિણામી ભવ્યજીવને ઘટે.
અનાદિ - જેની આદિ ન હોય તે.
સાદિ - સ+આવિ = જેની શરૂઆત થાય તે સાદિ.
ધ્રુવ – હંમેશા રહે તે ધ્રુવ વિચ્છેદ ન થાય તે ધ્રુવ-અનંત. અધ્રુવ – હંમેશા ન હોય અથવા ન રહે તે અવ-સાન્ત
ધ્રુવબંધ્યાદિને વિષે ભાંગા.
.
पढमबिया धुवउदइसु, धुवबंधिसु तइयवज्न भंगतिगं । मिच्छम्मि तिन्नि भंगा, दुहावि अधुवा तुरियभंगा ॥ ५ ॥ તશ્યવપ્ન = ત્રીજો ભાંગો વર્જીને તુરિઝમંા = ચોથા ભાંગાવાળી. અર્થ :- ધ્રુવોદયી પ્રકૃતિને વિષે પહેલો અને બીજો ભાંગો હોય, ધ્રુવબંધી પ્રકૃતિને વિષે ત્રીજો વર્જીને ત્રણ ભાંગા હોય, મિથ્યાત્વ મોહનીય ધ્રુવોદયીને વિષે ત્રણ ભાંગા હોય અને બંને પ્રકારે અધ્રુવપ્રકૃતિ ચોથા ભાંગાવાળી છે. પા વિવરણ:- મિથ્યાત્વસિવાયની શેષ ૨૬ ધ્રુવોદયી પ્રકૃતિઓના અનાદિઅનન્ત અને અનાદિ સાન્ત એમ ‘બે’ ભાંગા. ૪૭ ધ્રુવધિ પ્રકૃતિમાં અનાદિઅનન્ત,
10
