________________
A 194
A 195
88
Book II. THE WINNING OF FRIENDS; Frame-story: Dove, mouse, crow, tortoise, and deer.
भूमिमागतं दृष्ट्वा साधारं चित्तमकरोत् । यद्यपि मे मृगो दैववशात्पाशं चित्त्वा पयातः । तथापि दैवेन कच्छप उत्पादित इति । एवमवधार्य क्षुरिकया कुशाना3 दाय दृढां रज्जुं कृत्वा चरणावकृष्टं कच्छपं सुबद्धं कृत्वा धनुष्यवलम्ब्य यथागतमेव प्रायात् । तदा नीयमानं दृष्ट्वा हिरण्यः परं विषादमगमत् । आह च ।
एकस्य दुःखस्य न यावदन्तं • गच्छाम्यहं पारमिवार्णवस्य ।
तावद्वितीयं समुपस्थितं मे
छिद्रेष्वनर्था बहलीभवन्ति ॥ १६० ॥
• यावदस्खलितं तावत्सुखं याति समे पथि । सकृच्च स्खलितं किंचिद्विषमं हि पदे पदे ॥ १६१ ॥ कष्टं भोः ।
12 यदि तावत्कृतान्तेन धनेषु प्रलयः कृतः ।
मार्गश्रान्तस्य विश्रामे मित्रच्छायापि दूषिता ॥ १६२ ॥ प्राणवृद्धिकरं मित्रं शंसन्तीह विचक्षणाः ।
15 इहलोकसुखं मित्रं न मित्रं पारलौकिकम् ॥ १६३ ॥
तत्किं ममोपर्यनवरतमेव दैवं प्रहरति । आदौ तावदर्थपरिभ्रंशः । दारिद्र्योगात्स्वजन परिभवः । तन्निर्वेदात्स्वजनपरित्यागः स्निग्धसुहृद्वियोगश्चेति । इयं तावन्मम 18 दुःखपरंपरा । अपि च ।
कायः संनिहितापायः संपदः पदमापदाम् । समागमाः सापगमाः सर्वमुत्पादभङ्गुरम् ॥ १६४ ॥
21 तथा चोक्तं भगवता वेदव्यासेन ।
सर्वे चयान्ता निचयाः पतनान्ताः समुच्छ्रयाः । संयोगा विप्रयोगान्ता मरणान्तं च जीवितम् ॥ १६५ ॥
24 यथा यथा महत्तन्त्रं विस्तारश्च यथा यथा ।
तथा तथा महद्दुःखं सुखं च न तथा तथा ॥ १६६ ॥ तथापि ।
27 कं न स्पृशन्ति पुरुषं व्यसनानि काले
को वा निरन्तरसुखी य इहास्ति लोके । दुःखं सुखं च परिणामवशादुपैति
30 नक्षत्रचक्रमिव खे परिवर्तमानम् ॥ १६७ ॥ अप्रमत्ते ऽपि पुरुषे हितकार्यावलम्बिनि । दैवमुन्मार्गरसिकमन्यथैव प्रपद्यते ॥ १६८ ॥