________________
II
,
. (૧૫) કાશી હિન્દુ વિશ્વવિદ્યાલયના દર્શનાધ્યાપક ભિખનલાલ આત્રેય એમ. એ. ડી.લિ."સ્યાદ્વાદમંજરી" ના પાક કથનમાં સ્યાદ્વાદના સંબંધમાં જણાવે છે કે___ “सत्य और उच्च भाव और विचार किसी एक जाति या मजहबवालों की वस्तु नहीं हैं। इन पर मनुष्य मात्र का अधिकार है। मनुष्य मात्र को अनेकान्तवादी, स्याद्वादी
और अहिंसावादी होने की आवश्यकता है । केवल दार्शनिक क्षेत्र में ही नहीं, धार्मिक और सामाजिक क्षेत्र ને મા "
–
રામનારાયણ રૂઈઆ કોલેજના પ્રોફેસર ધીરજલાલ પરીખ સ્યાદ્વાદના સંબંધમાં જણાવેલ છે કે
"સ્યાદ્વાદનો સિદ્ધાંત બધા પક્ષકારો અપનાવે તો દેશનું સંગઠન શક્ય નીવડે એ વિચાર લેખકે દર્શાવ્યો છે તે સાથે હું સંમત છું, કેટલાક સ્યાદ્વાદને સંશયવાદ કહે છે. પરંતુ વાસ્તવિક રીતે એ સમન્યવાદ છે, એ આચાર્ય આનંદશંકર ધ્રુવનો અભિપ્રાય મને માન્ય છે. યોગ્ય સમીક્ષા કરનારને પ્રત્યેક પ્રશ્નનો નિર્ણય દર્શાવતાંઢાલની બન્ને બાજુએ દેખાય છે. તો વળી વધારે સૂક્ષ્મ દૃષ્ટિથી અવલોકનારને એની અનેક બાજુઓ દેખાય છે. આ પ્રકારનું સમ્યગ્દર્શન કરનારા એકાંતિક નિર્ણય ન આપે એ સાવ સ્વાભાવિક છે. એમને દહીં-દૂધિયા કહેનારાઓ ભીત ભૂલે છે અને અવલોકન કરનારની ન્યાયષ્ટિને અન્યાય કરી||
બેસે છે.
