________________
२४
મર્થ–સંસારી જીવ (મનસ્વમિના) સમનસ્ક અને અમનસ્ક એ બે પ્રકારના છે. જે જીવને મન હોય છે, તેને સમનસ્ક (સૈની) જીવ કહે છે અને જે જીવને મન હોતું નથી તેને અમનસ્ક (સિની જીવ) કહે છે. ૧૧,
સંસારિબાપચાવરારા * ગઈ –(ાUિ:) સંસારી જીવ (વરસથાવર:) રસ અને
સ્થાવર એ બે પ્રકારના છે. બે ઈન્દ્રિય, ત્રણ ઈન્દ્રિય, ચાર ઈન્દ્રિય અને પાંચ ઇન્દ્રિય અને સજીવ કહે છે અને એકેન્દ્રિય અને સ્થાવરજીવ કહે છે.૧ર. - ઘથિવ્યોગોવાયુવનસ્પતયઃ ચાવજ રા - બર્થ( ગોવાયુવનસ્પતય) પૃથિકાય, અપકાય, તેજકાય, વાયુકાય અને વનસ્પતિકાય એ પાંચ પ્રકારના જીવ (સ્થાવર) સ્થાવર કહેવાય છે અને સ્થાવરજીને એક સ્પન ઈન્દ્રિયજ હેય છે અને દશ પ્રણેમાંથી કેવળ માત્ર ઇન્દ્રિયપ્રાણ, કાયબલપ્રાણ, શ્વાસોશ્વાસપ્રાણ અને આયુઝાણુ એ ચાર પ્રાણ હોય છે. ૧૩.
" શ્રીનિવાસયત્રના કા
અર્થ-(ન્ડિયા ) બે ઈન્દ્રિયને આદિ લઈને પાંચ ૧. જીવવિપાકી ત્રસનામકર્મના ઉદયથી ત્રસજીવ થાય છે. ૨. જીવવિપાકી સ્થાવર નામકર્મના ઉદયથી સ્થાવરજીવ થાય છે. ૩. પાંચ ઇન્દ્રિય, મને બળ, કાયબળ, વચનબળ, શ્વાસોશ્વાસ અને આયુ એ દશ પ્રાણ છે.
