________________
શામાં નિયષ્ટિએ જણાવેલ છે કે, “આઇઃ સર્વથા કપાયા :” તે સાથે વ્યવહાર દ્રષ્ટિએ પણ જણાવેલ છે કે, 'જે વ્યવહાર મુક્તિ મારગમાં ગુણઠાણાને લેખેજી; અનુક્રમે ગુણશ્રેણીનું ચડવું, તેહીજ જિનવર દેખે.
આ સંબંધે શાસ્ત્રાનુસારી નિશ્ચય-વ્યવહારની પ્રવૃત્તિ -નિવૃત્તિની ચૌભગીના સ્વરૂપને યથાર્થ અવધારણ કરવું જરૂરી છે. (૧) નિશ્ચય પ્રવૃત્તિધર્મ –પિતાના આત્માને સમ્યકત્વ.
સામાયિક, શ્રત સામાયિક, દેશવિરતિ સામાયિક અને સર્વ વિરતિ સામાયિક ભાવમાં
રાખવા પ્રયત્ન કરે તે. (૨) નિશ્ચયથી નિવૃત્તિ ધર્મ –પિતાના આત્માને વિષય
કષાયાદિના પરિણામથી નિવ
ર્તાવ તે. (૩) વ્યવહાર પ્રવૃત્તિ ધર્મ –પિતાના આત્માને પંચાચારમાં.
જેડે તે. (૪) વ્યવહારથી નિવૃત્તિ ધર્મ–હિંસા-જુઠ-ચેરી–મથુન
અને પરિગ્રહાદિ પાપવ્યાપારથી આત્માને સળગે રાખવો તે.
