________________
નય પ્રદીપ હોવા છતાં, તેની વિવક્ષા નહિં કરતાં જીવના જ્ઞાનાદિ શુદ્ધ નિત્ય પર્યાયની વિવક્ષાએ, આ નય થઈ શકે છે.)
(૬) કપાધિ સાપેક્ષ અનિત્ય અશુદ્ધ ૫૦ નય– જેમકે-સંસારિબાપુપત્તિમાને તે / સંસારી જીવેને જન્મ મરણ છે. (અહિંઆ જન્માદિ જે પર્યાય જીવને કર્મસંયેગને લઈને છે, તે અશુદ્ધ અને અનિત્ય છે, એટલે એ પર્યાયની અપેક્ષાએ આ અશુદ્ધ ૫૦ નો થા.) આ પ્રમાણે પર્યાયાર્થિક્તા યુક્તિપૂર્વક છ ભેદ કહ્યા.
નોનું સ્થાન પ્રધાન હવે એ બે નનું સ્થાન પ્રધાન કહે છે--
(૧) દ્રવ્યાર્થિક નય સ્થાન નિત્ય જ છે એમ કહે છે, કેમકે દ્રવ્ય નિત્ય અને સકલકાલભાવી છે, માટે. (૨) પર્યાયાર્થિક નય સ્થાન અનિત્ય જ છે એમ કહે છે, કેમકે પર્યાય છે તે પ્રાય: અનિત્ય છે, માટે. એ અંગે શ્રી રાજપ્રશ્નીય સૂત્રની વૃત્તિમાં કહ્યું છે કે – ___ "द्रव्यार्थनये नित्यं पर्यायार्थनये त्वनित्यं । द्रव्यार्थिकनयो द्रव्यमेव तात्त्विकमभिमन्यते न तु पर्यायान् , द्रव्यं चान्वयिपरिणामित्वात् सकलकालभावि भवति ।"
* કર્મોપાધિથી ઉત્પન્ન થયેલ જન્મ-મરણરૂપ અશુદ્ધ અને અનિત્ય પર્યાયને દૂર કરવા માટે જ આત્માથી", મોક્ષાથીનું પ્રવર્તન છે, અને એ અનિત્ય અશુદ્ધ પર્યાયના કારણરૂપ કર્મ વળગણાને ટાળવા જ્ઞાનાદિ શુદ્ધ નિત્ય પર્યાયને અવલંબે છે.
