________________
સૂત્ર-૯
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૪
૧૭
અવસ્થાવાળા જોઇને, પ્રગટેલી કામાવસ્થાના પ્રભાવથી જ (દેવોને તેવા) જાણીને સૌધર્મ-ઇશાનની વેશ્યા જેવી અપરિગૃહીતા દેવીઓ તેમની પાસે હાજર થાય છે. તે દેવો અલ્પ સંક્લેશવાળા હોવાથી તેમને સ્પર્શીને જ પ્રીતિને પામે છે અને અલ્પસંક્લેશવાળા હોવાથી જ તેમની (તત્કાલીન) ભોગાસક્તિ દૂર થાય છે. આ પ્રમાણે રૂપ દર્શન આદિ બધામાં વિચારવું.
ફક્ત આ વિશેષ છે- નીચેના ક્રમથી તે તે દેવીઓ તે તે દેવોની થાય છે. સૌધર્મ દેવલોકમાં અપરિગૃહીતા દેવીઓનાં છ લાખ વિમાનો છે. ઇશાન દેવલોકમાં અપરિગૃહીતા દેવીઓનાં ચાર લાખ વિમાનો છે. (૧) પરિગૃહીતા અને અપરિગૃહીતા એ બંને દેવીઓનું જઘન્ય આયુષ્ય સૌધર્મમાં ૧ પલ્યોપમ અને ઇશાનમાં સાધિક ૧ પલ્યોપમ છે. સૌધર્મ દેવલોકમાં ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય પરિગૃહીતા દેવીઓનું ૭ પલ્યોપમ અને અપરિગૃહીતા દેવીઓનું ૫૦ પલ્યોપમ છે. ઇશાન દેવલોકમાં પરિગૃહીતા દેવીઓનું ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય ૯ પલ્યોપમ અને અપરિગૃહીતા દેવીઓનું ૫૫ પલ્યોપમ છે. (૨) સૌધર્મ દેવલોકની એક પલ્યોપમની આદિથી સમય સમય અધિક કરતાં યાવત્ જેઓની દશ પલ્યોપમની સ્થિતિ છે, અર્થાત્ એક પલ્યોપમથી પ્રારંભી દશ પલ્યોપમ સુધીના આયુષ્યવાળી દેવીઓ સનત્કુમાર દેવલોકમાં ઉપભોગ માટે જાય છે. (૩) આ જ ક્રમથી દશ પલ્યોપમથી પ્રારંભી સમયાદિની વૃદ્ધિએ દશ દશ પલ્યોપમની વૃદ્ધિથી અનુક્રમે બ્રહ્મ, મહાશુક્ર, આનત દેવલોકના દેવોને ભોગ્ય છે, અર્થાત્ દશ પલ્યોપમમાં એક સમયની વૃદ્ધિથી પ્રારંભી ૨૦ પલ્યોપમના આયુષ્ય સુધીની અપરિગૃહીતા દેવીઓ બ્રહ્મલોકના દેવોને ભોગ્ય છે. ૨૦ પલ્યોપમમાં એક સમયની વૃદ્ધિથી પ્રારંભી ૩૦ પલ્યોપમના આયુષ્ય સુધીની અપરિગૃહીતા દેવીઓ શુક્ર દેવલોકના દેવોને ભોગ્ય છે. ૪૦ પલ્યોપમ આયુષ્ય સુધીની અપરિગૃહીતા દેવીઓ આનત દેવલોકના દેવોને ભોગ્ય છે, ૫૦ પલ્યોપમના આયુષ્યવાળી અપરિગૃહીતા દેવીઓ આરણ દેવોને ભોગ્ય છે. (૪) ઇશાન દેવલોકની સાધિક પલ્યોપમની
