________________
સૂત્ર-૩૪ શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૨
૧૦૭ સંવૃતાદિ– નારક, એકેન્દ્રિય, દેવોની યોનિ સંવૃત હોય, ગર્ભજ તિર્યંચ-મનુષ્યોની મિશ્ર=સંવૃતવિવૃત હોય, આ સિવાયના બીજાઓની (=સંમૂચ્છિમ બેઈન્દ્રિય વગેરે તિર્યંચોની અને મનુષ્યોની યોનિ વિવૃત હોય. (૨-૩૩) કોને કયા પ્રકારનો જન્મ હોયजरायुजाण्डजपोतजानां गर्भः ॥२-३४॥ સૂત્રાર્થ– જરાયુજ, અંડજ અને પોતજ પ્રાણીઓને ગર્ભરૂપ જન્મ હોય છે. (૨-૩૪)
માષ્યનાયુનાનાં મનુષ્ય-નો-હિષ્યનાવિશ્વ-ઘોષ્ટ્ર-મૃવરવરદ-વિય-સિંદ-વ્યાધ્રર્મ-દ્વીપ-8-I7-મોરાલીનામ્ | અષ્ફળાનાં સ-નોધા-નાશ-દોઝિતિ-મસ્ય-જૂનશિશુમાર વીનામા પક્ષનાં જ તોપલાળ હૃક્ષ-વાસ-શુક્ર-ધ-નપરીપત-વ-મયૂર-મ-વેલા-વાપીનામ્ ! પોતનાનાં શસ્ત્રहस्ति-श्वाविल्लापक-शश-शारिका-नकुल-मूषिकादीनाम् । पक्षिणां च चर्मपक्षाणां जलूकावल्गुलि-भारण्डपक्षि-विरालादीनां गर्भो जन्मेति ||ર-રૂઝા
ભાષ્યાર્થ– મનુષ્ય, ગાય, ભેંસ, બકરી, ઘેટી, ઘોડો, ગધેડો, ઊંટ, હરણ, જંગલી ગાય, ભૂંડ, ગવય, સિંહ, વાઘ, રીંછ, ચિત્તો, કૂતરો, શિયાળ, બિલાડો વગેરે જરાયુજ જીવોને, સર્પ, ઘો, કાચીંડો, ગરોળી, માછલો, કાચબો, મગર, શિશુમાર વગેરે તથા રૂંવાટીની પાંખવાળા પક્ષીઓ, હંસ, ચાષ, પોપટ, ગીધ, બાજ, કબૂતર, કાગડો, મોર, મગુ, બગલો, બલાકા વગેરે અંડજ જીવોને, સાહુડી, હાથી, શ્રાવિલાપક, સસલો, શારિકા, નોળિયો, ઉંદર વગેરે તથા ચામડીની પાંખવાળા પક્ષીઓ, જલુકા, વશ્લી, ભાખંડપક્ષી વિરાલ વગેરે પોતજ જીવોને ગર્ભરૂપ જન્મ હોય છે, અર્થાત્ ગર્ભથી જન્મ પામે છે. (૨-૩૪) ૧. એક જાતનું પક્ષી.
