________________
घड्दर्शनसमुच्चयः सटीकः।
शब्दस्य प्रागुच्चारणादयस्तित्वं स्थादिति । वेधापि प्रयवकार्यवाभावानित्यः शब्द इति ॥ २१ ॥
- माध्यधर्मनित्यानित्यविकल्पेन शब्दस्य नित्यत्वापादनं नित्यममा जातिः। अनित्यः शब्द इति प्रतिज्ञाते जातिवादी 5 विकल्पयति । येयमनित्यता शब्दस्योच्यते मा किमनित्या नित्या वेति । यद्यनित्या तदियमवश्यमपायिनौत्यनित्यताथा अपायानित्यः शब्दः । अथानित्यता नित्यैव तथापि धर्मस्थ नित्यत्वात्तस्य च निराश्रयस्यानुपपत्तेस्तदाश्रयभूतः शब्दो ऽपि
नित्य एव स्थात्, तस्यानित्यत्वे तद्धर्मस्य नित्यवायोगात् । 10 इत्युभयथापि नित्यः शब्द इति ॥ २२ ॥ ___ एवं सर्वभावानामनित्यत्वोपपादनेन प्रत्यवस्थानमनित्यसमा जातिः। घटसाधर्म्यमनित्यत्वेन शब्दस्यास्तौति तस्यानित्यत्वं यदि प्रतिपाद्यते, तदा घटेन सर्वपदार्थानामस्येव किमपि माधर्म्य
मिति तेषामप्यनित्यत्वं स्यात् । अथ पदार्थान्तराणं तथाभावे 15 ऽपि नानित्यत्वं, तर्हि शब्दस्यापि तन्मा भूदिति, अनित्यत्व
मात्रोपपादनपूर्वकविशेषोद्भावनादविशेषसमातो भिन्नेयं जातिः॥ २३ ॥
प्रयत्नकार्यनानात्वोपन्यासेन प्रत्यवस्थानं कार्यसमा जातिः । अनित्यः शब्दः प्रयत्नान्तरोयकवादित्यके जातिवाद्याह। प्रयत्नस्य 20 दैरूप्यं दृष्टम् । किंचिदमदेव तेन जन्यते यथा घटादिकम् । किंचिच्च पदेवावरणयुदामादिनाभिव्यज्यते यथा मृदन्तरितमूलकौलादि गर्भगतपुत्रादि वा । एवं प्रयत्नकार्यनानात्वादेष