________________
घड्दर्शनसमुच्चयः सटीकः ।
मानसंज्ञित" इत्यादि । चौणि रूपाणि पक्षधर्मत्वादौनि यस्य, तत्रिरूपं, विस्वभावमित्यर्थः । तस्मात्रिरूपालिङ्गाखेतोंः सम्यगवगतालिङ्गिनः परोक्षस्य वस्तुनो यज्ञानं, तदनुमानसंज्ञितं प्रमाणम् । अनु पश्चालिङ्गग्रहणादनन्तरं परोक्षस्य वस्तुनो मानं 5 ज्ञानमनुमानमिति हनुमानशब्दस्थार्थः ॥ अत्र लोके चरमपादस्य नवापरत्वे ऽप्यार्षत्वान्न दोषः ॥ इदमत्र तत्त्वम् । यथा जने छत्रादिलिङ्गेदृष्टेलिङ्गी राजा निश्चीयते, तथा चिरूपेण लिङ्गन धूमादिना क्वचिदुपलब्धेन परोक्षः पदार्थी लिङ्गी वयादिस्तच मदिज्ञायते । इदं च लिङ्गालिङ्गिज्ञानमनुमान10 मभिधीयते ॥ तच्च द्वेधा, स्वार्थ परार्थं च । यदा च त्रिरूपालिङ्गात् वयं लिङ्गिनं माध्यं प्रतिपद्यते, तदा स्वार्थमनुमानम् । यदा तु परं प्रति माध्यस्य प्रतिपत्तये त्रिरूपहेत्वभिधान, तदा परार्थमनुमानमिति । “लिङ्गिज्ञानं
तु” इति। पत्र तुशब्दो विशेषणार्थ इदं विभिनष्टि। पत्र 15 यत्तिरूपं लिङ्ग लिङ्गिनो गमकमुक्त, तलिङ्गमनुपलब्धि
खभावकार्यभेदात्रिधैव भवतीति ॥ तत्रानुपलब्धिश्चतर्धा वर्षाते मूलभेदापेक्षया । तद्यथा। विरुद्धोपलब्धिः, विरुद्धकार्यापलब्धिः, कारणानुपलन्धिः, स्वभावानुपलब्धिश्च । विरुद्धोपलब्धिर्यथा
नात्र शौतस्पी मेः। विरुद्धकार्योपलब्धियथा नात्र भौतस्पी 20 धूमात् । कारणानुपलब्धिर्यथा नात्र धूमो ऽन्यभावात् । स्वभावानुपलब्धियथा नात्र धूम उपलब्धिलक्षणप्राप्तस्यानुपलब्धेः । शेषास्तु सप्ताप्यनुपलब्धयो धर्मबिन्दुप्रभृतिशास्त्रप्रतिपादिता
